________________
५२/१/१/१६
પ્રમાણમીમાંસા
स्वस्वभाषापरिणामिनीभिर्वाग्भिः प्रवर्तितधर्मतीर्थाश्चतुस्त्रिंशदतिशयमयी तीर्थनाथत्वलक्ष्मीमुपभुज्य परं बह्म सततानन्दं सकलकर्मनिर्मोक्षमुपेयिवांसस्तान्मानुषत्वादिसाधारणधर्मोपदेशेनापवदन् सुमेरुमपि लेष्टवादिना साधारणीकर्तुं पार्थिवत्वेनापवदेः ! । किञ्च, अनवरतवनिताङ्गसम्भोगदुर्ललितवृत्तीनां विविधहेतिसमूहधारिणामक्षमालाद्यायत्तमनःसंयमानां रागद्वेषमोहकलुषितानां ब्रह्मादीनां सर्ववित्त्वसाम्राज्यम ! यदवदाम स्तुतौ
"मदेन मानेन मनोभवेन क्रोधेन लोभेन ससम्मदेन ।
पराजितानां प्रसभं सुराणां वृथैव साम्राज्य रूजा परेषाम् ॥" [ अयोग-२५] અજ્ઞાનના ફેલાવાનો નાશ કરનારા, દેવો અને દાનવોએ રચેલી સમવસરણ ભૂમિ ઉપર બિરાજમાન થઈ પોતા પોતાની ભાષામાં પરિણમનારી વાણીથી ધર્મતીર્થને પ્રવર્તાવનારા, ચોત્રીશ અતિશયોથી સુશોભિત, તીર્થકર લક્ષ્મીને ભોગવી પરબ્રહ્મ અનવરત આનંદ સ્વરૂપ બધાકર્મ થી છૂટકારો એવા મોક્ષને પામી ચૂકેલા છે, એવાં તીર્થંકર પરમાત્માને મનુષ્યત્વ વગેરે સાધારણ ધર્મોનો ઉલ્લેખ કરી ઉતારી પાડતો અવર્ણવાદ–નિંદા કરતો મંદરાચલને પણ પૃથ્વી રૂપે હોવાથી માટીના ઢેફાની તોલે ગણીને તું નિંદા કર, વળી સતત નારી-અંગના સંભોગથી કામુક વૃત્તિવાળા વિવિધ શસ્ત્ર સમૂહને ધારણ કરનારા, અક્ષમાલા વગેરેના આધારે જેમનું મન સંયમિત બને છે અતઃ એવ = આ કારણોથી રાગ, દ્વેષ અને મોહથી કલુષિત એવાં બ્રહ્મા વિષ્ણુ મહેશને सर्वशत्व- साय सोपवम आवे छे. (१३ मा ३वी आश्चर्यनी वात छ. ?)
अमे भयो द्वात्रिंशि स्तुति (२५)मा छ, 3 →महथी, ममिमानथी, महनथी, ओपथी, લોભથી મોહથી જે પૂર્ણ રીતે અત્યંત પરાભવ પામેલ છે એવાં અન્ય દેવતાઓની વિશ્વ પ્રભુતાની યાતના = १ अतिशयाः ३४
"तेषां च देहोऽद्भुतरूपगन्धो निरामयः स्वेदलवोज्झितश्च । श्वासोऽब्जगन्धो रुधिरामिषं तु गोक्षीरधाराधवलं ह्यविनम् ॥१॥ आहारनीहरविधिस्त्वदृश्यश्चत्वार एतेऽतिशयाः सहोत्थाः । क्षेत्रे स्थितिर्योजनमात्रकेऽपि नृदेवतिर्यग्जनकोटिकोटेः ॥२॥ वाणी नृतिर्यक्सुरलोकभाषा संवादिनी योजनगामिनी च । भामण्डलं चारु च मौलिपृष्ठे विडम्बिताहर्पतिमण्डलभि ॥३॥ सानेच गव्यूतिशतद्वये रुजा वैरेतयो मार्यतिवृष्यवृष्टयः । दुर्भिक्षमन्यस्वकचक्रतो भयं स्यान्नैत एकादश कर्मघातजा : ॥४॥ खे धर्मचक्रं धमरा: सपादपीठं मृगेन्द्रासनमुज्ज्वलं च । छत्रत्रयं रत्नमयध्वजोऽयिन्यासे च चामीकरपङ्कजानि ॥५॥ वप्रत्रयं चारु चतुर्मुखाङ्गता चैत्यगुमोऽधोवदनाच कण्टकाः । दुमानतिर्दुन्दुभिनाद उच्चकैर्वातोऽनुकूलः शकुनाः प्रदक्षिणाः ॥६॥ गन्याम्बुवर्ष बहुवर्णपुष्पवृष्टिः कचश्मभुनखाप्रवृद्धिः । चतुर्विधामय॑निकायकोटिर्जघन्यभावादपि पार्श्वदेशे ॥७॥ ऋतूनामिन्द्रियार्थानामनकलत्वमित्यमी ।
एकोनविंशतिर्देव्याश्चतुस्लिंशच्च मीलिताः ॥८॥" [अभिधा० १.५६-६३] मु-टि० २ लोभेन च सम्म०३० । A साथ-सामोम, परिभाविपत्य विश्वप्रभुता, २% →ची, वहना, यातना (स.) असम (104) पणपूर्वपत, विश, अत्यंत (A.B.)