Page Text
________________
અર્થ જાણવો. ૨૨૯
નિર્જરા પ્રરૂપક ષષ્ઠ અંકઃ સમયસાર ગાથા ૨૨૯
जो चत्तारिवि पाए छिंददि ते कम्मबंधमोहकरे । सो णिस्संको चेदा सम्मादिट्ठी मुणेयव्वो ॥२२९॥ ચારેય પાદ જે છેદતો રે, કર્મબંધ મોહકાર; સમ્યગ્દષ્ટિ તે જાણવો રે, નિઃશંક ચેતયિતાર. રે જ્ઞાનિ. ૨૨૯
જે કર્મબંધમોહકર એવા તે ચારેય પાદોને છેદે છે, તે નિઃશંક ચેતિયતા સભ્યદૃષ્ટિ
-
आत्मख्याति टीका
यश्चतुरोपि पादान् छिनत्ति तान् कर्मबंधमोहकरान् । स निशंकश्चेतयिता सम्यग्दृष्टि र्ज्ञातव्यः ॥ २२९॥ सम्यग्दृष्टिः टंकोत्कीर्णैकज्ञायकभावमयत्वेन
यतो हि भावाभावान्निशंकः ततोऽस्य शंकाकृतो नास्ति बंधः किंतु निर्जरैव ॥ २२९||
आत्मभावना
આત્મખ્યાતિ ટીકાર્થ
કારણકે નિશ્ચયે કરીને સમ્યગ્દષ્ટિ ટંકોત્કીર્ણ એક શાયક ભાવમયપણાએ કરીને કર્મબંધ શંકાકર મિથ્યાત્વાદિ ભાવોના અભાવને લીધે નિઃશંક છે, તેથી એને શંકાકૃત બંધ છે નહિ, કિંતુ નિર્જરા જ છે.
૨૨૯
-
‘અમૃત જ્યોતિ’ મહાભાષ્ય
“હું કેવળ જ્ઞાનસ્વરૂપ છું એમ સમ્યક્ પ્રતીત થાય છે.'' - શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર, અં. હાથનોંધ
ઉત્થાનિકા કળશમાં સૂચવ્યા પ્રમાણે હવે શાસ્ત્રકર્તા પરમર્ષિ કુંદકુંદાચાર્યજીએ સમ્યગ્દષ્ટિનાં આંઠ અંગનું અનુક્રમે આઠ ગાથામાં ‘ગમિક સૂત્ર' શૈલીથી અનન્ય મૌલિક નવીન પ્રતિપાદન કર્યું છે અને તેનું તેવી જ પરમ સુંદર હૃદયંગમ ‘ગમિક સૂત્ર' શૈલીથી પુનઃ પુનઃ તે ને તે ભાવનું વજ્રલેપ દઢીક૨ણ કરાવતું અનુપમ વ્યાખ્યાન પ્રકાશતાં ‘આત્મખ્યાતિ' સૂત્રકર્તા પરમર્ષિ અમૃતચંદ્રાચાર્યજીએ સમ્યગ્દષ્ટિનું તે પ્રત્યેક અંગ બંધરૂપ નહિ પણ નિર્જરા રૂપ જ છે, એમ પરમ પરમાર્થ ગંભીર સુનિષ્ઠુષ યુક્તિથી સુપ્રતિષ્ઠાપન કર્યું છે. તેમાં અત્રે પ્રથમ નિઃશંકતા અંગનું પ્રવચન વ્યાખ્યાન કર્યું છે. તે આ પ્રકારે કારણકે નિશ્ચયે કરીને જેને વસ્તુ તત્ત્વને સમ્યપણે દેખતી સમ્યગ્દષ્ટિ છે એવો સમ્યગ્દષ્ટિ ‘ટંકોત્કીર્ણ’ ટાંકણાથી શિલામાં ઉત્કીર્ણ – કોતરેલ અક્ષર જેવા અક્ષર સદાસ્થાયી ‘એક’ અદ્વિતીય અદ્વૈત શાયક ભાવ શાયક ભાવ ને શાયક ભાવ સિવાય બીજું કાંઈ જ્યાં છે નહિ એવા શાયક ભાવથી
-
2
कर्मबंधशंकाकर मिथ्यात्वादि
-
जो - यः - कम्मबंधमोहकरे ते चत्तारिवि पाए छिंददि
कर्मबंधमोहकरान् तान् चतुरोपि पादान् छिनत्ति
કર્મબંધ મોહ કરનારા તેચારેય પાદોને છેદે છે, સોક્સિંજો લેવા - સ નિશંશ્વેતયિતા - તે નિઃશંક ચૈતયિતા - ચેતનારો - ચેતન આત્મા સમાવિત્ઝી મુળયો सम्यग्दृष्टि र्ज्ञातव्यः સભ્યષ્ટિ જાણવો. // તિ માથા
૩૧
आत्मभावना ૨૨|| यतो हि કારણકે નિશ્ચયે કરીને સખ્યાવૃષ્ટિ - સમ્યગ્દષ્ટિઃ સંજોીખૈજ્ઞાવમાવમયત્વેન ટંકોત્કીર્ણ એક શાયક ભાવમયપન્નાએ કરીને, ર્મવંધામિથ્યાત્વાતિમાવાનામમાવાત્ કર્મબંધની શંકા કરનારા મિથ્યાત્વાદિ ભાવોના અભાવને લીધે નિશં - નિઃશંક (હોય છે), તો - તેથી સ્વ - અને - આ જ્ઞાનીને શંતો નાસ્તિ બંધઃ શંકાસ્કૃત શંકાથી કરાયેલો બંધ છે નહિ, તુિ નિરવ
કિંતુ નિર્જરા જ છે. ।। કૃતિ ‘આત્મબ્યાતિ'
आत्मभावना શાર૨૬॥
-
-
-
-
| SR No. | 022416 |
| Book Title | Samaysara Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhagwandas Mansukhbhai Mehta |
| Publisher | Shrimad Rajchandra Ashram |
| Publication Year | |
| Total Pages | 952 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Book_Devnagari |
| File Size | 26 MB |