Page Text
________________
રાગની ઉત્પત્તિમાં પારદ્રવ્યને જ જે નિમિત્ત આત્માને વિષે સહજ સ્મરણે પ્રાપ્ત થયેલું માને છે તે અંધબુદ્ધિ જનો મોહનો પાર શાન શ્રી વર્તમાનને વિષે હું એમ જણાય પામતા નથી.
છે.” - (શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર, અં. ૩૧૩) પ્રદીપ સ્વરૂપથી જ પ્રકાશક : બાહ્ય પદાર્થો ૭૦૯. સમયસાર ગાથા-૩૮૭-૩૮૯ ૭૦૯-૭૧૨ વિક્રિય કરવા અસમર્થ
કર્મફલને વેદતો જે આત્મા કર્મફલ કરે આત્મા સ્વરૂપથી જ શાયક : બાહ્ય પદાર્થો . છે, તે પુનઃ પણ તે દુઃખનું બીજ અષ્ટવિધ આત્માની વિક્રિયા કરવા અસમર્થ
બાંધે છે. વસ્તુસ્થિતિ : આત્મા પર પ્રતિ નિત્ય જ
કમફલ વેદતો જે કર્મફલને કર્મફલને મેં ઉદાસીન છતાં જે રાગ દ્વેષ તે અજ્ઞાન
કર્યું જાણે છે. દ૯૯. સમયસાર કલશ-૨૨૨ દ૯૯-૭૦૧
કર્મફલ વેદતો જે ચેતયિતા સુખિઓ અને
દુઃખિઓ હોય છે, તે પુનઃ પણ તે દુઃખનું પૂર્ણ એક અશ્રુત શુદ્ધ બોધ મહિમાવાળો આ બોધ (બોદ્ધા) બોધ્ય થકી તહીંથી
બીજ અષ્ટવિધ બાંધે છે.” અહીંથી કોઈ પણ વિક્રિયાને પામે નહિ -
શાનથી અન્યત્ર “આ હું એવું ચેતન તે
અજ્ઞાન ચેતના તે દ્વિધા (બે પ્રકારે) કર્મ પ્રકાશ્ય થકી દીપની જેમ.
ચેતના અને કર્મફલ ચેતના : તો પછી વસ્તુસ્થિતિના બોધથી વંધ્ય
તેમાં - જ્ઞાનથી અન્યત્ર “આ હું કરું છું (રહિત) બુદ્ધિવાળા આ અજ્ઞાનીઓ કેમ
એવું ચેતન છે કર્મ ચેતના. રાગદ્વેષમય થાય છે ? સહજ ઉદાસીનતા કેમ મૂકે છે?
શાનથી અન્યત્ર “આ હું વેદું છું એવું
ચેતન તે કર્મકલ ચેતના. ૭૦૨. સમયસાર કલશ-૨૨૩ ૭૦-૭૦૩
તે તો સમસ્ત પણ સંસાર બીજ છે - રાગ-દ્વેષ વિભાવથી મુક્તમહત્, નિત્ય
સંસાર બીજ અષ્ટવિધ કર્મના બીજપણાને સ્વભાવસ્પર્શી, પૂર્વ-આગામી સમસ્ત કર્મથી
લીધે. વિક્લ, તદાત (તત્કાલીન ઉદયથી ભિન્ન),
સંસાર બીજ અજ્ઞાન ચેતના : કર્મ ચેતના એવાઓ દૂરારૂઢ ચરિત્ર વૈશવ થકી ચંચદ્
કર્મફલ ચેતના. (ચમકતી) ચિટ્ઠ અચિષ્મયી એવી સ્વરસથી
મોક્ષાર્થી પુરુષે અજ્ઞાન ચેતનાના પ્રલયાર્થે ભવનને અભિક્ત કરતી જ્ઞાનની
સકલ કર્મ સંન્યાસ ભાવના અને સકલ સંચેતનાને અનુભવે
કર્મલ સંન્યાસ ભાવના નાટિત કરીને ૭૦૪. સમયસાર ગાથા-૩૮૩-૩૮દ ૭૦૪-૭૦૭
સ્વભાવભૂતા ભગવતી શાન ચેતના જ એક “આત્માનું જેવું છે તેવું જ તે “યથાચારિત્ર' નિત્યમેવ નાટિત કરવા યોગ્ય છે. કહ્યું છે- - શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર, ૬૪૩.
જે જે પ્રકારે પોતાની ભ્રાંતિ કલ્પાઈ છે તે તે સમય ચરણ સેવા શુદ્ધ દેજે, જેમ પ્રકારે ભ્રાંતિ સમજી તે સંબંધી અભિમાન આનંદઘનજી' - શ્રી આનંદઘનજી -
નિવૃત્ત કરવું એ જ સર્વ તીર્થંકરાદિ મહાત્માનું ચેતયિતા જ પ્રતિક્રમણ, પ્રત્યાખ્યાન,
કહેવું છે.” - શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર, અં. ૫૬૨ આલોચના ચેતયિતા જ ચારિત્ર: જ્ઞાન ચેતના ૭૧૨. સમયસાર કલશ-૨૨૫
૭૧૨ ૭૦૮. સમયસાર કલશ-૨૨૪-
૭૦૮ કિત-કારિત અનુમનનથી મન-વચન-કાયાએ શાનની નિત્ય સંચેતનાથી જ્ઞાન અત્યંત
કરી ત્રિકાલ વિષયી સર્વ કર્મ પરિહરીને, હું શુદ્ધ પ્રકાશે છે, પણ અજ્ઞાન સંચેતનાએ પરમ વૈષ્કર્મ (નિષ્કર્મપણું) અવલંબું છું. કરી બંધ બોધની શુદ્ધ નિસંધે છે.
પરમ વૈષ્કર્મ અવલંબનથી પ્રતિજ્ઞા ૩૯
| SR No. | 022416 |
| Book Title | Samaysara Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhagwandas Mansukhbhai Mehta |
| Publisher | Shrimad Rajchandra Ashram |
| Publication Year | |
| Total Pages | 952 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Book_Devnagari |
| File Size | 26 MB |