________________
समयसा२ : त्मिण्यति.
पुरिसो जह कोवि इह वित्तिणिमित्तं तु सेवए रायं । तो सोवि देदि राया विविहे भोए सुहुप्पाए ॥२२४॥ एमेव जीवपुरिसो कम्मरयं सेवदे सुहणिमित्तं । तो सोवि देइ कम्मो विविहे भोए सुहुप्पाए ॥२२५॥ जह पुण सो चिय पुरि, वित्तिणिमित्तं ण सेवदे रायं । तो सो ण देइ राया विविहे भोए सुहुप्पाए ॥२२६॥ एमेव सम्मदिट्ठी विसयत्थं सेवए ण कम्मरयं । तो सो ण देइ कम्मो विविहे भोए सुहुप्पाए ॥२२७॥ પુરુષ જેમ કોઈ અહીં રાયને રે, સેવતો વૃત્તિ નિમિત્ત, તો તેય રાય ભોગો દીએ રે, સુખોત્પાદક વિવિધ... રે જ્ઞાની નિર્જરા નિત્ય લહંત. ૨૨૪ એમજ જીવ પુરુષ કર્મ રજને રે, સેવતો સુખ નિમિત્ત, તો તેય કર્મ ભોગો દીએ રે, સુખોત્પાદક વિવિધ... રે શાની. ૨૨૫ જેમ તે જ પુરુષ, રાયને રે, ન સેવે વૃત્તિ નિમિત્ત, તો તે રાજા ભોગ ના દીએ રે, સુખોત્પાદક વિવિધ... રે જ્ઞાની. ૨૨૬ એમ જ સમ્યગુદૃષ્ટિ કર્મરજને રે, સેવે ન વિષય નિમિત્ત,
तोते न लोगोहीमे ३, सुषोत्या विविध... ३ शनी. २२७ અર્થ - જેમ કોઈ પણ પુરુષ અહીં વૃત્તિ નિમિત્તે રાજાને સેવે છે, તેથી તે રાજ પણ સુખોત્પાદક ભોગો દીએ છે. એમ જ જીવ - પુરુષ સુખનિમિત્તે કર્મરજને સેવે છે, તેથી તે કર્મ પણ સુખોત્પાદક વિવિધ ભોગો દીએ છે. ૨૨૪-૨૨૫
જેમ પુનઃ તે જ પુરુષ વૃત્તિ નિમિત્તે રાજાને નથી સેવતો, તેથી તે રાજા સુખોત્પાદક વિવિધ ભોગો નથી દેતો, એમજ સમ્યગુદૃષ્ટિ વિષયાર્થે કરજ નથી સેવતો, તેથી તે કર્મ સુખોત્પાદક વિવિધ लोगो नथी हेतु. २२१-२२७
आत्मख्याति टीका पुरुषो यथा कोपीह वृत्तिनिमित्तं तु सेवते राजानं । तत्सोपि ददाति राजा विविधान् भोगान् सुखोत्पादककान् ॥२२४॥ एवमेव जीवपुरुषः कर्मरजः सेवते सुखनिमित्तं । तत्तदपि ददाति कर्म विविधान् भोगान् सुखोत्पादकान् ॥२२५॥ यथा पुनः स एव पुरुषो वृत्तिनिमित्तं न सेवते राजानं । , तत्सोऽपि न ददाति राजा विविधान् भोगान् सुखोत्पादकान् ॥२२६॥ एवमेव सम्यग्दृष्टि विषयार्थं सेवते न कर्मरजः । तत्तत्र ददाति कर्म विविधान् भोगान् सुखोत्पादकान् ॥२२७॥
335
