________________
(કિચ્ચ) તેમ જ - एद
रदो णिचं संतुट्ठो होहि णिच्चमेदमि ।
एदेण होहि तित्तो हो हदि तुह उत्तमं सोक्खं ॥ २०६॥
આમાં હો રત નિત્ય એહમાં રે, હો સંતુષ્ટ જ નિત્ય,
આથી હો તૃપ્ત હોશે તને રે, ઉત્તમ સૌખ્ય સુરીત્ય... રે જ્ઞાની નિર્જરા નિત્ય કરંત. ૨૦૬ અર્થ - આમાં (આ જ્ઞાનપદમાં) નિત્ય રત હો ! આમાં નિત્ય સંતુષ્ટ હો ! આથી તૃપ્ત હો ! તને ઉત્તમ સૌખ્ય (સુખ) થશે. ૨૦૬
आत्मख्याति टीका
ગ્રિ
સમયસાર : આત્મખ્યાતિ
एतस्मिन् रतो नित्यं संतुष्टो भव नित्यमेतस्मिन् । एतेन भव तृप्तो भविष्यति तवोत्तमं सौख्यं ॥ २०६॥
एतावानेव सत्य आत्मा यावदेतज्ज्ञानमिति निश्चित्य ज्ञानमात्र एव नित्यमेव रतिमुपैहि । एतावत्येव सत्याशीः यावदेतज्ज्ञानमिति निश्चित्य ज्ञानमात्रेणैव नित्यमेव संतोषमुपैहि । एतावदेव सत्यमनुभवनीयं यावदेव ज्ञानमिति निश्चित्य ज्ञानमात्रेणैव नित्यमेव तृप्तिमुपैहि । अथैवं तव तन्नित्यमेवात्मरतस्य आत्मसंतुष्टस्य आत्मतृप्तस्य च वाचामगोचरं सौख्यं भविष्यति । तत्तु तत्क्षण एव त्वमेव स्वयमेव द्रक्ष्यसि मा अन्यान् प्राक्षीः || २०६ ||
આત્મખ્યતિ ટીકાર્થ
આટલો જ સત્ય આત્મા કે જેટલું આ જ્ઞાન છે એમ નિશ્ચિત કરી જ્ઞાનમાત્રમાં જ નિત્યમેવ રતિ પામ !
આટલી જ સત્ય આશિષુ છે કે જેટલું આ જ્ઞાન છે એમ નિશ્ચિત કરી
જ્ઞાનમાત્રથી જ નિત્યમેવ સંતોષ પામ !
આટલું જ સત્ય અનુભવવા યોગ્ય છે કે જેટલું જ (આ) જ્ઞાન છે એમ નિશ્ચિત કરી
જ્ઞાનમાત્રથી જ નિત્યમેવ તૃપ્તિ પામ !
-
એટલે પછી એમ તને - નિત્યમેવ આત્મરતને, આત્મસંતુષ્ટને અને આત્મતૃપ્તને તે વાચાને અગોચર એવું સૌખ્ય હોશે,
તે તો તત્ક્ષણે જ તું જ સ્વયમેવ દેખશે, અન્યોને પૂછીશ મા ! ૨૦૬
आत्मभावना
-
ગ્નિ - તેમ જ વિશ્વ વૃદ્ધિ વો एदमि संतुट्ठो होहि
एतेन तृप्तो भव - આથી - આ જ્ઞાનપદથી તૃપ્ત હો - થા ! તેથી શું થશે ? તુહ ઉત્તમ સોવાં હોહવિ
तित्तो होहि તવ ઉત્તમ સૌદ્ધ મવિષ્યતિ - તને ઉત્તમ સૌખ્ય થશે - હોશે. // તિ ગાથા ગાત્મભાવના IIર્ા एतावानेव सत्य आत्मा - આટલો જ સત્ય આત્મા છે, યાવયેત જ્ઞાનમિત્તિ નિશ્ચિત્ય - કે જેટલું આ જ્ઞાન છે એમ નિશ્ચિત કરી, જ્ઞાનમાત્ર વ નિત્યમેવ રતિમુવૈòિ - જ્ઞાનમાત્રમાં જ નિત્ય જ રતિ પામ ! તા વઘેવ સત્યાશી: આટલી જ સત્ય આશિષુ છે, ચાવવૈતજ્ઞાનમિત્તિ નિશ્ચિત્ય - કે જેટલું જ જ્ઞાન છે એમ નિશ્ચિત કરી જ્ઞાનમાત્રીવ નિત્યમેવ તૃપ્તિમુવૃત્તિ - જ્ઞાનમાત્રથી જ નિત્ય જ તૃપ્તિ પામ ! ગયૈવં તવ - એટલે પછી એમ તને નિત્યમેવાભરતસ્ય
-
નિત્યં તસ્મિન્ ત - નિત્ય - સદા આમાં - આ જ્ઞાનપદમાં રત (થા) ! નિયં
નિત્યં તસ્મિન્ સંતુર્થ ભવ - નિત્ય - સદા આમાં - આ જ્ઞાનપદમાં સંતુષ્ટ થા ! ટ્વેન
૨૭૦