________________
મિથ્યાત્વાદિચારબંધહેતુઓનો સર્વથા અભાવ | ૩૭૦. સમયસાર ગાથા-૨૩૩ ૩૭૩૭૨
જાગ્યો સભ્ય જ્ઞાન સુધારસ ધામ જો' - સમ્યગદૃષ્ટિ સમસ્ત આત્મશક્તિનો (દેવચંદ્રજી)
ઉપબૃહક : તેથી શક્તિ દૌબલ્ય કૃત બંધ દર્શનમોહ અને ચારિત્રમોહ દર્શન મોહ છે નહિ, કિંતુ નિર્જરા જ હસવાનો
સમ્યગુષ્ટિ સંકોત્કીર્ણ એક શાયક અચૂક ઉપાય બોધ અને ચારિત્રમોહને ભાવમયપણાને કરીને ધર્મમય ધર્મમૂર્તિ. હણવાનો અચૂક ઉપાય વીતરાગતા હોય છે (આત્મસિદ્ધિ શાસ્ત્ર”).
“સ્વ સમય પ્રવૃત્તિ તે ચારિત્ર' ધર્મનો મર્મ ૩૬૪. સમયસાર ગાથા-૨૩૦ ૩૬૪-૩૫
આત્માનું સ્વ સ્વભાવમાં વર્તવું તે ધર્મ : કર્મ ફલમાં તથા સર્વ ધર્મોમાં કાંક્ષા નથી
વિભાવમાં વર્તવું તે અધર્મ કરતો, નિષ્કાંક્ષ ચેતયિતા સમ્યગૃષ્ટિ જાણવો.” - (શ્રી કુંદકુંદાચાર્યજી)
આત્મભાવ પ્રગટ થતાં સમ્યગદષ્ટિને
હિતોદય સમ્યગૃષ્ટિને કાંક્ષાકૃત બંધ નાસ્તિ, કિંતુ નિર્જરા છે - (શ્રી અમૃતચંદ્રાચાર્યજી)
૩૭૩. સમયસાર ગાથા-૨૩૪ ૩૭૩-૩૭૫ આત્માની સ્વભાવ-મર્યાદા : “મર્યાદા ધર્મ':
સમ્યગુષ્ટિ માર્ગથી પ્રય્યતઃ આત્માના 'वत्थुसहावो धम्मो'
માર્ગમાં જ સ્થિતિકરણને લીધે સ્થિતિકારી.
આ સમ્યગૃષ્ટિને માર્ગચ્યવનકૃત બંધ “સમકિત ગુણથી માંડીને શૈલેશી અવસ્થા
નાસ્તિ, કિંતુ નિર્જરા જ સુધી આતમને અનુગત ભાવ' - (શ્રી
શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર સંગીત કરેલું મૂળમાર્ગનું
દિવ્ય ગાન “વસ્તુ ધર્મ નિપજ્યો, ભાવકુપા કિરતાર, સ્વામી સ્વયંપ્રભને ભામણે” -(શ્રી દેવચંદ્રજી)
આ સ્વભાવરૂપ ધર્મ માર્ગ : શમપરાયણ
શમનિષ્ઠ એવો આનંદઘનજીએ ગાયેલો ૩૬. સમયસાર ગાથા-૨૩૧ ૩૩૧-૩૬૭
શાંતિ માર્ગ સમ્યગુદૃષ્ટિને વિચિકિત્સા કૃત બંધ નાસ્તિ, કિંતુ નિર્જરા જ
૩૭૬. સમયસાર ગાથા-૨૩૫ ૩૭૬-૩૭૭ સમ્યગૃષ્ટિને ટંકોત્કીર્ણ એક શાયક ભાવ
સમ્યગુદૃષ્ટિ ટંકોત્કીર્ણ શાયક ભાવમયત્વથી સમ્યગુદૃષ્ટિ શુદ્ધોપયોગ સંપન્ન :
સ્વથી અભેદ બુદ્ધિથી માર્ગવત્સલ શુદ્ધાત્માનુભૂતિ
તેથી તેને માર્ગ અનુપલંભ કૃત બંધ છે સમ્યગુદૃષ્ટિને - “સહેજે છૂટી આશ્રવ
નહિ, નિર્જરા જ છે ભાવની ચાલ જો, જાલીમ એ પ્રગટી છે સમ્યગુષ્ટિ સમ્યગુ દર્શન-શાનચારિત્રની
સંવર શિતા રે’ - (શ્રી દેવચંદ્રજી) અભેદ એકતારૂપ જિનના “મૂળ માર્ગમાં ૩૬૮. સમયસાર ગાથા-૨૩૨ ૩૬૮-૩૬૯
અથવા આત્મ સ્વભાવ યુજનરૂપ સાક્ષાત્ સમ્યગુદૃષ્ટિ ટંકોત્કીર્ણ શાયક ભાવમય સર્વ
મોક્ષમાર્ગમાં વર્તે છે. જ ભાવમાં મોહઅભાવથી અમૂઢ દૃષ્ટિ ૩૭૮. સમયસાર ગાથા-૨૩૬ ૩૭૮-૩૭૯ સમ્યગૃષ્ટિને મૂઢ દષ્ટિ કૃત બંધ છે નહિ, સમ્યગુદૃષ્ટિ જ્ઞાનની સમસ્ત શક્તિ પ્રબોધથી કિંતુ નિર્જરા જ
પ્રભાવ જનનથી પ્રભાવનકર, તેથી સમ્યગુ મિથ્યાષ્ટિનો ત્રિદોષ સન્નિપાત” : સમ્યગુ દેષ્ટિને જ્ઞાન પ્રભાવનના અપ્રકર્ષ કૃત બંધ દૃષ્ટિનો ત્રિગણ” સનિપાત
નાસ્તિ, કિંતુ નિર્જરા જ
દેવચંદ્રજી)
* ૧૯