Page Text
________________
સમયસાર : આત્મખ્યાતિ
પરિણામ પરિણામીથી ભિન્ન નથી
દર્શત સ્વ-પર બે ક્રિયાની અભિન્નતાનો - પ્રસંગઃ સ્વ વિભાવમાંથી આત્મભાવ વ્યાવૃત કરે અને શુદ્ધ - પર વિભાગ અસ્તમન : અનેકાત્મક એક : ચેતનનો જ અનુભવ કરે. સર્વજ્ઞ
અવમત
ભાસ્યો આત્મસ્વરૂપ અનાદિનો વિસર્યો - પ૩૦. સમયસાર ગાથા-૮૬
૫૩-૫૩૫
શ્રી દેવચંદ્રજી” બે ક્રિયાનો અનુભાવી મિથ્યાષ્ટિ કયા | ૫૪૮. સમયસાર ગાથા-૮૮ ૫૪૮-૫૪૯ કારણથી ?
અજીવ મિથ્યાદર્શનાદિ પુદ્ગલ કર્મ : દ્વિ ક્રિયાવાદીઓ મિથ્યાષ્ટિઓ એ સિદ્ધાંત
જીવ મિથ્યાદર્શનાદિ ચૈતન્ય પરિણામ વિકાર કુંભકાર કલશાનુકલ આત્મ વ્યાપાર કર્મનો કર્તાઃ | ૫૫૦. સમયસાર ગાથા-૮૯ ૫૫-૫૫૪ પણ અહંકાર છતાં કુંભકાર કલશ કર્મનો કર્તા
અનાદિ વસ્તૂરભૂત મોહના યુક્તપણાને લીધે નહિ
ચૈતન્યનો ત્રિવિધ પરિણામ વિકાર આત્મા અજ્ઞાનને લીધે આત્મપરિણામનો કર્તાઃ સ્વરસથી જ સમસ્ત વસ્તુનું સ્વભાવભૂત પણ અહંકાર છતાં અજ્ઞાની આત્મા
સ્વરૂપ પરિણામ સમર્થપણું
ઉપાધિ યોગે સ્ફટિકનો ત્રિવિધ સ્વચ્છા વિકાર પુદ્ગલ પરિણામ કર્મનો કર્તા નહિ.
ભેદાભ્યાસ ભાવના : મોહરૂપ ૫૩. સમયસાર કળશ-૫૧-૫૪ ૫૩-૫૩૯
પરભાવ-વિભાવથી પરિણામ કર્મ પરિણતિ ક્રિયા: પરિણામી કર્તા
ઉપયોગની ભિન્નતા જીવ દ્રવ્ય-પરિણામી પરિણતિ પરિણામ
૫૫૫. સમયસાર ગાથા-૯૦
૫૫૫-૫૫૭. પુદ્ગલ દ્રવ્ય પરિણામી પરિણતિ પરિણામ
આત્માનું ત્રિવિધ પરિણામવિકારનું કર્તાપણું એક પરિનામ કે ન કરતા દરબ દોય' ઈ.
શુદ્ધ નિરંજન ચિન્માત્ર ભાવ અશુદ્ધ સાંજન એ બનારસદાસજીના રહસ્યભૂત કાવ્યના પરમ ત્રિવિધ થઈ અજ્ઞાની બની કર્તા બને પરમાર્થને શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજીએ અમર અમૃત| પપ૮. સમયસાર ગાથા-૯૧
૫૫૮-૫૬૧ શબ્દોમાં પ્રકાશયો છે. (જુઓ : શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર
આત્મા જે ભાવ કરે છે, તે ભાવનો કર્તા અં. ૩૧૦).
હોય છે.” ઈ. ૫૪૧, સમયસાર કળશ-૫૫ ૫૪૧-૫૪૨
સાધકનું દૃષ્યત : તે ધ્યાન ભાવન્ત સતે, જીવનો અહંભાવ મમત્વ ભાવ તે નિવૃત્ત તેના નિમિત્તે સ્વયમેવ વિષ ઉતાર આદિ. થવાને અર્થે આ છ પદની જ્ઞાની પુરુષોએ દેશના અજ્ઞાનને લીધે આત્મા મિથ્યાદર્શનાદિ પ્રકાશી છે. ઈ.' - શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર અ. ૪૯૩
ભાવકત્ત સતે, તેના નિમિત્તે પુલનો આ સંસારથી જ “હું પરને કરું' એવું દુર્વાર સ્વયમેવ મોહાદિ કર્મ પરિણામ મહાલંકાર રૂપ તમસ અહીં મોહીઓનું તાત્પર્ય : અજ્ઞાન-ભાવકર્મ-દ્રવ્યકર્મ જોરશોરથી દોડે છે.
| ૫૨. સમયસાર ગાથા-૯૨ ૫૬૨-૫૬૫ ૫૪૩. સમયસાર કળશ-૫૬
૫૪૩
તાત્પર્ય : અજ્ઞાનથી જ કર્મ પ્રભવે છે આત્મભાવ જ કરે આતમા, પર સદા શીત-ઉષ્ણવ, રાગદ્વેષાદિ પુદ્ગલ પરિણામ પરભાવજી.' - (અમૃત પદ)
અવસ્થાનું અને તથાવિધ અનુભવનું ભિન્નપણું ૫૪૪. સમયસાર ગાથા-૮૭ ૫૪૪-૫૪૭ અજ્ઞાનને લીધે અજ્ઞાન સતે એકત્વ અધ્યાસથી
મિથ્યાદર્શન-અજ્ઞાન-અવિરતિ ઈ. ભાવો અજ્ઞાની રાગાદિ કર્મનો કર્તા અજીવથી ભાવવામાં આવતાં અજીવ જ : પદદ. સમયસાર ગાથા-૯૩
૫૬-૫૭૦ મયૂર દેણંત
“પરને આત્મા નહિ કરતો અને આત્માને પણ મિથ્યાદર્શન-અજ્ઞાન-અવિરતિ ઈ. ભાવો પર નહિ કરતો એવો તે જ્ઞાનમય જીવ કર્મનો જીવથી ભાવવામાં આવતાં જીવ જ ઃ દર્પણ | અકારક (અકર્તા હોય છે'
૧૪૦
| SR No. | 022415 |
| Book Title | Samaysara Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhagwandas Mansukhbhai Mehta |
| Publisher | Shrimad Rajchandra Ashram |
| Publication Year | |
| Total Pages | 1016 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Book_Devnagari |
| File Size | 28 MB |