________________
१२/१३
તુ ગવાક્ષમાશ છે
१९३९
प्रकाशमयपूर्णानन्दरत्नवैभवं लप्स्यसे । देहेन्द्रियमनोमयसंसारकार्याणि भस्मराशिकल्पानि । तत्कृते मैवं जन्म वृथा कृथाः । विषयातीत-विलक्षण-विमल-विज्ञानघन-विकल्पातीताऽपरोक्षस्वानुभूतिर्हि महार्घ्य- प रत्नपरिपूर्णपिटकनिभा। प्रतिक्षणं तत्प्राप्तिकृतेऽतीव चैतन्यस्वभावरसिकतया त्वया भाव्यम् । निरर्थक- रा विषयस्य निरर्थकताम् अनुभूय सार्थकं स्वीकुरु । निरर्थकमपाकुरु । ततस्त्वमेव शीघ्रं व्यक्तरूपेण सिद्धो भविष्यसि सिद्धपरिवारे च मिलिष्यसि, यतः त्वं तज्जातीयोऽसि । त्वं तत्र शोभिष्यसे' રૂતિ ।
इत्थं स्वात्मानं वारंवारम् अनुशिष्य अपरोक्षशुद्धात्मस्वभावानुभवे आत्मनोऽबद्धता प्रकाशते । प्रकृते “ श्रुत्वा मत्वा मुहुः स्मृत्वा साक्षादनुभवन्ति ये । तत्त्वं न बन्धधीः तेषामात्माऽबद्धः प्रकाशते । ।” र्णि (अ.सा. १८/१७७) इति अध्यात्मसारकारिका विभावनीया । एतत्सर्वं चेतसिकृत्य प्रकृतापवर्गमार्गाऽभिसर्पणाय अनावश्यकं परद्रव्यसंयोगमपहाय, रागादिपरिणामं मर्दयित्वा, सङ्कल्प-विकल्पजालम् उपेक्ष्य का રત્નોનો વૈભવ મળશે. ખરેખર દેહજગત, ઈન્દ્રિયજગત અને મનોજગત આ ત્રણેય સંસારના કાર્યો રાખના ઢગલા જેવા તુચ્છ છે, માત્ર રાખના પડીકા છે. તેના ખાતર આ અણમોલ માનવજન્મ નકામો હારી ન જા. અપરોક્ષ એવી સ્વાનુભૂતિ તો વિષયના ઝેર વગરની છે. બહારના વૈભવ કરતાં વિલક્ષણ તથા અનેકગણી ચઢિયાતી છે. તે વિમલ છે, વિજ્ઞાનઘન છે. ચૈતન્યથી ઠસોઠસ ભરેલી છે. વિકલ્પના વળગાડથી તે કલંકિત નથી. આવી મહાન લોકોત્તર સ્વાનુભૂતિ એ તો અત્યંત કિંમતી રત્નોથી પરિપૂર્ણ પેટી સમાન છે, કોહીનૂર હીરા તુલ્ય છે, ડાયમન્ડ પેકેટ છે. તેની પ્રાપ્તિ માટે તું પ્રતિક્ષણ અત્યંત ચૈતન્યસ્વભાવનો રસિયો બની જા. નિરર્થક બાબતમાં નિરર્થકતાનું સંવેદન કરીને સાર્થકને સ્વીકારી લે. વ્યર્થને વોસીરાવી દે, વિસરી જા. તો તું પોતે જ અત્યંત ઝડપથી પ્રગટપણે સિદ્ધ ભગવાન બની જઈશ. તથા સિદ્ધોના પરિવારને મળીશ અને તેમાં જ ભળી જઈશ. કારણ કે તું તેમની જ્ઞાતિનો જ છે. સિદ્ધોની નાતમાં તું શોભીશ.”
-
194
CU
* શુદ્ધાત્માની સન્મુખ રહીએ
ચ
(i.) આ રીતે પોતાના આત્માનું સારી રીતે વારંવાર અનુશાસન-ઘડતર-સંસ્કરણ કરીને, તે દિશામાં અહોભાવપૂર્વક પ્રયત્ન કરીને જ્યારે શુદ્ધાત્મસ્વભાવનો અપરોક્ષ અનુભવ સાધકને થાય છે, ત્યારે તેને તે અનુભવમાં કર્મબંધશૂન્ય એવો આત્મા જણાય છે. પ્રસ્તુતમાં અધ્યાત્મસારનો એક શ્લોક ઊંડાણથી વિચારવા યોગ્ય છે. ત્યાં મહોપાધ્યાય શ્રીયશોવિજયજી મહારાજે જણાવેલ છે કે “આત્મતત્ત્વને સાંભળીને, વિચારીને, વારંવાર યાદ કરીને જેઓ શુદ્ધ આત્મતત્ત્વનો સાક્ષાત્ અનુભવ કરે છે, તેઓને ‘આત્મા કર્મથી બંધાયો' - આવી બુદ્ધિ થતી નથી. તથા તેઓને ‘આત્મા કર્મબંધશૂન્ય છે’ - તેવું અપરોક્ષપણે સમજાય છે.” આ તમામ બાબતને લક્ષમાં રાખીને, ઉપરોક્ત મોક્ષમાર્ગે આગળ વધવા માટે બિનજરૂરી પરદ્રવ્યનો સંગ ટાળી, રાગાદિ ભાવોને ગાળી, સંકલ્પ-વિકલ્પની હારમાળાની ઉપેક્ષા કરીને તથા બંધદશાને ફગાવી જીવ સદા શુદ્ધ આત્મસ્વભાવની સન્મુખ રહે તો અચૈતન્યસ્વભાવ, મૂર્રસ્વભાવ, વિભાવસ્વભાવ,
,,