________________
१२/९
ॐ शुद्धात्मज्ञानात् शुद्धात्माऽऽविर्भावः । अनुस्मृत्य सदा शुद्धात्मस्वभावे जागरूकतया मुनिभिः भाव्यम्। प्रकृते “या निशा सकलभूतगणानां प ध्यानिनो दिनमहोत्सव एषः। यत्र जाग्रति च तेऽभिनिविष्टा ध्यानिनो भवति तत्र सुषुप्तिः ।।” (अ.सा. १७/३) इति अध्यात्मसारकारिका अपि भावनीया। '“सुद्धं तु वियाणंतो सुद्धं चेवप्पयं लहदि । जीवो। जाणतो दु असुद्धं असुद्धमेवप्पयं लहदि ।।" (स.सा.१८६) इति समयसारगाथाऽप्यत्र चेतसि म કર્તવ્યા ITI9૨/ મોહનિદ્રામાં સૂતેલા હોય તે મુનિ નથી. મુનિઓ તો સદા જાગતા હોય છે' - આ મુજબ આચારાંગસૂત્રને યાદ કરીને મહાત્માઓએ શુદ્ધાત્મસ્વભાવમાં કાયમ જાગૃત રહેવું જોઈએ. અધ્યાત્મસારની પણ એક કારિકાની અહીં વિભાવના કરવી. ત્યાં મહોપાધ્યાયજીએ જણાવેલ છે કે “સર્વ જીવના સમૂહને જે સ. (શુદ્ધાત્મદશા) રાત્રિ લાગે છે, તે ધ્યાતા યોગીને દિનમહોત્સવ લાગે છે. તથા જેમાં (દેહાધ્યાસાદિમાં) સર્વ કદાગ્રહી જીવો જાગે છે, તેમાં ધ્યાતા યોગી ઊંઘે છે.” તેમજ સમયસાર ગ્રંથની એક ગાથા પણ વી. અહીં ખાસ મનમાં સ્થિર કરવા યોગ્ય છે. તે ગાથાનો અર્થ આ મુજબ છે કે “શુદ્ધ આત્માને જાણતોઅનુભવતો જીવ શુદ્ધ આત્માને જ પામે છે. અને અશુદ્ધ આત્માને જાણતો-અનુભવતો જીવ અશુદ્ધ રા આત્માને જ પામે છે.” (૧૨૯)
( લખી રાખો ડાયરીમાં.....૪
• પ્રતિકૂળ સંયોગમાં પણ સંસારને છોડવા બુદ્ધિ તૈયાર નથી.
અનુકૂળ સંચાગમાં પણ શ્રદ્ધા સંસાર છોડવા રાજી છે. કટુ અનુભવની લાત ખાધા પછી પણ બુદ્ધિ સુધરતી નથી. અનુભવજ્ઞાનીના સૂચનમાત્રથી શ્રદ્ધા સુધરવા તૈયાર છે. મરણસ્મરણ સાધનાને વેગવંતી બનાવે છે.
દા.ત. મેતાર્ય મુનિનો ઘાતક સોની. પ્રભુસ્મરણ ઉપાસનાને ચેતનવંતી બનાવે છે.
દા.ત. મીરા.
• વાસના શક્તિ વધારવા ઈચ્છે છે,
છતાં શક્તિનાશ નોતરે છે. ઉપાસના ભક્તિનો ઉછાળો ઝંખે છે અને શક્તિસ્ત્રોત, શુદ્ધિસ્ત્રોત પ્રગટાવે છે.
1. शुद्धं तु विजानन् शुद्धं च एव आत्मानं लभते जीवः । जानन् तु अशुद्धम् , अशुद्धम् एव आत्मानं लभते ।।
