________________
A બંધુશ્રી અને ઠકશ્રીની કથા (૫e$ થશે. યોગીએ કહ્યું. “હે માતા ! ધીરજ રાખો. હું અંધારી ચૌદશને દિવસે સ્મશાનભૂમિને વિષે વિદ્યા સાધન કરું છું, માટે તે કરીને નિશે હું જિનદત્તાના પ્રાણ લઈશ, નહીં તો અગ્નિમાં પ્રવેશ કરીશ.” આવી પ્રતિજ્ઞા કરીને યોગી અંધારી ચૌદશને દિવસે સ્મશાનભૂમિમાં ગયો, ત્યાં જઈને તેણે એક મૃતક (શબ) આણી તેના હાથને વિષે ખગ્ર આપ્યું. પછી બેસીને તેની સારી રીતે પૂજા કરી. મંત્ર જાપ જપીને તે વડે તેણે વૈતાલીવિદ્યાને બોલાવી, એટલે તે તુરત મૃતકના શરીરને વિષે પ્રવેશ કરીને બોલી. “હે કાપાલિક! આજ્ઞા આપો.' યોગીએ કહ્યું. “જિનમંદિરને વિષે રહેલી અને કનકશ્રીની શોક્ય જે જિનદત્તા છે, તેણીને મારી નાંખ.” વૈતાળી વિદ્યા “તેમ જ થાઓ' એમ કહીને કિલકિલ શબ્દ કરતી જિનદત્તા પાસે ગઈ, પણ ત્યાંતો પ્રભુના માહાભ્યથી અને તેણીના સમકિતના બળથી તે કંઈ કરી શકી નહીં. કહ્યું છે કે : શુદ્ધ દેવ - જિન અરિહંત, શુદ્ધ ગુરૂ - નિગ્રંથ મુનિરાજ, અને શુદ્ધ ધર્મ-કેવળી ભાષિત, એ ત્રણ તત્ત્વ અથવા જિનેશ્વર ભગવાને ભાખેલાં જીવાજીવાદિક તત્ત્વોમાં જેને દ્રઢ આસ્થા છે, તેમ જ જેનામાં શમ, સંવેગ, નિર્વેદ અને અનુકંપાદિક ગુણો પ્રગટ થયા છે, તેથી જેના હૃદયમાં સમ્યકત્વદેવી આવી વસી છે, તેનું નામ માત્ર ગ્રહણ કરવાથી, તેના પ્રભાવ વડે સિંહ શિયાળ જેવો થઈ જાય છે, અગ્નિ જળ સમાન થઈ જાય છે, ભયંકર સર્પ છે તે લતા જેવો થઈ જાય છે, સમુદ્ર જમીન જેવો થઈ જાય છે, પૃથ્વિ છે તે મણિમય થઈ જાય છે, અને ચોર દાસ થઈ જાય છે. વલી ગ્રહ, શાકિની, રોગ અને વૈરીની પીડા દૂર ટળે છે, અને આપત્તિમાત્ર અળગી જાય છે.
પછી તો તે વૈતાલીવિદ્યા ત્રણ પ્રદક્ષિણા દઈને ફરીવાર સ્મશાનભૂમિ પ્રત્યે ગઈ, તેના ભયથી યોગી ઉભો થઈ દૂર જઈને ઉભો રહ્યો; પણ તે વિદ્યા તો ત્યાં સ્મશાનભૂમિમાં જ ઉભી રહી. આ પ્રમાણે યોગીએ ત્રણવાર મંત્ર ભણ્યો, વિદ્યા પણ ત્રણવાર ગઈ ને આવી; પરંતુ તે જિનદત્તાને કંઈપણ કરવાને સમર્થ થઈ નહીં..
ત્યારે તો ચોથી વખતે યોગીએ પોતાનું મૃત્યુ પાસે આવ્યું જાણીને કહ્યું. “એ બે જિનદત્તા અને કનકશ્રી મધે જે દુષ્ટ હોય તેણીનો પ્રાણ લે.” એમ કહીને તે વિદ્યાને ફરી મોકલી, એટલે તે વિદ્યા તો યોગીનું વચન સાંભળીને કનકશ્રી જે પોતાના ઘરમાં સુખે સૂતી હતી, તેણીનું મસ્તક છેદીને લોહીવાળું