________________
પ્યબુર ચોરના 8થા • (૪૯) દંડ ભોગવવો પડે છે. કહ્યું છે કે : જે સોનું, એક ગાય અને એક આંગળ પૃથ્વી ચોરે, તે પ્રાણીમાત્રના પ્રલયકાળ સુધી દંડ ભોગવે છે.”
પછી રાજાની આજ્ઞાથી તે ચોરને શૂળી ઉપર લઈ ગયા. રાજાએ સુભટોને ગુપ્ત રીતે સૂચવ્યું હતું કે, “જે કોઈ આ ચોરની સાથે વાત કરવા આવે, તે રાજદ્રોહી સમજવો અને તેની પાસે ચોરીનો માલ રહેતો હશે એવું ધારી તેને જોઈ લેવો અને પછી મારી પાસે તે ખબર આપવી.”
રાજાની એવી આજ્ઞાથી રાજપુરુષોએ તે ચોરને શૂળી ઉપર ચઢાવ્યો. તેવામાં અઈદાસ પુત્રની સાથે જિનદત્ત શ્રેષ્ઠી ગામની વ્હાર આવેલા સહસર્ટ નામના જિનાલયનો અભિષેક તથા પૂજા કરી અને પરમગુરુ શ્રી જિનચંદ્ર ભટ્ટારકના ચરણ યુગલને વંદન કરી પોતાના ઘર પ્રત્યે ચાલ્યા આવતા હતા. તેઓ પિતા પુત્ર શૂળી આગળ આવ્યા, ત્યાં માર્ગમાં તૃષાતુર, લોહીથી ભરેલો અને શૂળી ઉપર રહેલો તે ચોર તેમના જોવામાં આવ્યો. ચોરને જોઈને અર્હદાસે પિતાને પૂછ્યું. “હે પિતા ! આ કોણ છે !' શ્રેષ્ઠીએ કહ્યું. “એ ચોર છે.” પુત્રે કહ્યું. “આ શા માટે કષ્ટ પામે છે ?” ત્યારે શ્રેષ્ઠી કહે છે. “હે પુત્ર ! જે પૂર્વે ઉપાર્જન કરેલું હોય, તે કેમ ઉદયમાં આવ્યા વગર રહે ? કહ્યું છે કે : ગમે તો પાતાળમાં જાઓ, ગમે તે દેવલોકમાં જાઓ, ગમે તે પર્વતોના અધિપતિ મેરુપર્વત ઉપર જાઓ, અથવા મંત્ર, મહૌષધ અને શસ્ત્રોથી રક્ષા કરો, તો પણ ભાવિ છે તે થવાનું છે; તેમાં કોઈ જાતનો બીજો વિચાર કરવાનું કારણ નથી.”
આ વાત ચોરના સાંભળવામાં આવી એટલે તેણે કહ્યું કે, “હે શ્રેષ્ઠી ! આજે ત્રીજો દિવસ ગયો, તોપણ હજુ હારા પ્રાણ જતા નથી. હવે હું શું કરું? મહારા પગ શિયાળોએ ભક્ષણ કર્યા, અને હારું મસ્તક કાગડાઓએ ચૂર્ણ કરી નાખ્યું, એવું મહારે પૂર્વકર્મ પ્રાપ્ત થયેલું છે. હવે તે બુદ્ધિવંત ! હું શું કરું? હે જિનદત્ત ! તમે દયાના સાગર છો; પરમ ધાર્મિક છો, અને જગતના મોટા ઉપકારી છો; માટે તમે જે કરો છો તે લોકના ઉપકારને જ માટે છે. હે દયાળુ ! મને તૃષા ઘણી લાગી છે માટે પાણી પાઓ. તમારા જેવો પરોપકારી બીજો કોઈ નથી. જે દયાળુ અને પરોપકારી છે, તેને જ્ઞાન અને મોક્ષ પોતાની મેળે સિદ્ધ છે. કહ્યું છે કે : જેનું ચિત્ત દયાથી પલળી ગયું છે, તેને જ્ઞાન અને મોક્ષ પ્રાપ્ત થાય છે; પણ જટા વધારવાથી, ભસ્મ