Page Text
________________
પ્રખર ચોરની કથા ... (૪૭) કે નથી, ચક્ષુ વિના મુખ શોભતું નથી, ન્યાય વિના રાજ્ય શોભતું નથી, લવણ (મીઠા) વિના ભોજન શોભતું નથી, ધર્મ વિના જીવિત શોભતું નથી, અને ચંદ્ર વિના રાબી શોભતી નથી. એક વખતે મંત્રીએ રાજાને પૂછ્યું. “હે મહારાજ ! તમારું શરીર દુર્બળ કેમ થઈ ગયું છે ? તેનું કારણ કહો. કદાપિ જો કોઈ તમારે ચિંતા હોય તો તે કહો.” રાજાએ કહ્યું. “હે મંત્રી ! તમારા જેવા સુજ્ઞ મંત્રી હોય ત્યાં મારે શી ચિંતા હોય? પણ એક આ આશ્ચર્ય છે કે, “હું હમેશાં બમણું, ત્રણગણું, ચારગણું તથા પાંચગણું પણ ભોજન કરું , તે છતાં પણ મને તૃપ્તિ થતી નથી. જાણે કોઈ મારી સાથે ભોજન કરતું હોય તેવું મને જણાય છે ! અને તેથી જ મારો જઠરાગ્નિ શાંત થતો નથી.” એ સાંભળી મંત્રીએ વિચાર્યું કે, “કોઈ પણ અંજનસિદ્ધિ વિદ્યાવાળો પુરુષ રાજાની સાથે ભોજન કરતો હશે, અને તેથીજ રાજા દુર્બળ થઈ ગયો હશે. એવી રીતે નિશ્ચય કરીને તેણે એક એવો ઉપાય રચ્યો કે, “જયારે રાજાનો ભોજનકાળ થયો, તે વખતે રસોઈની પાસે ચારે પાસ આકડાનાં પાંદડાં અને પુષ્પ નંખાવ્યાં. વળી તે સ્થાનના ચારે ખૂણામાં ઘણા ભયંકર ધૂપના ધુમાડાથી પૂરેલા ચાર ઘડા, મુખ ઉપર મજબૂત બાંધીને મૂકાવ્યા. અને બહાર હથિયારવાળા માણસો તૈયાર રખાવ્યા. આવી રીતે કરીને તેઓ રહ્યા. તેવામાં ભોજનનો અવસર જાણી ચોર આવ્યો, તેનાં પગલાં આકડાના પાંદડાં ઉપર પડવાથી તે પાંદડાંનો ચૂર્ણ (ભૂકો) થવાનો શબ્દ સાંભળવામાં આવ્યો; એટલે ચોરને આવેલો જાણી તેઓએ દ્વારમાં મજબૂત સાંકળ લગાવી પેલા ધૂપના ધુમાડાવાળા ઘડાઓનાં મુખ છૂટાં કરી દીધાં. તેથી તત્કાળ નિકળેલા એ ભયંકર ધુમાડાથી ચોરનાં નેત્ર આકુળ વ્યાકૂળ થયાં અને તેમાંથી આંસુ પડતાં નેત્રનું અંજન નાશ પામ્યું ! એટલે એ ચોર પ્રત્યક્ષ રીતે સુભટોના જોવામાં આવ્યો. સુભટો ચોરને બાંધી રાજા પાસે લાવ્યા. પોતાનું અકસ્માત બંધન થયું તેથી ચોર ચિંતવવા લાગ્યો કે, “અહો ! દૈવયોગથી હારે ભોજન અને ઘર બન્ને નાશ પામ્યાં. અત્યારે પાણી અને તીર (કાંઠા)માંથી ભ્રષ્ટ થએલા ગજેંદ્રના જેવી હારી સ્થિતિ થઈ ! તે આ પ્રમાણે :
કોઈ એક ગજેદ્ર ગ્રીષ્મ ઋતુમાં તાપથી પીડિત થયો અને પાણીની ઘણી તૃષાથી તડપડવા લાગ્યો. તેવામાં એક પૂર્ણ સરોવર તેના જોવામાં આવ્યું એટલે તે ઉતાવળે તેમાં ધસી ચાલ્યો, પણ કાંઠા ઉપર રહેલા કાદવમાં તે ખૂંચી ગયો.
| SR No. | 022348 |
| Book Title | Samyktva Kaumudi Tatha Adinath Shakunavali |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Padmabodhivijay |
| Publisher | Jinshasan Aradhana Trust |
| Publication Year | 2001 |
| Total Pages | 156 |
| Language | Gujarati, Sanskrit |
| Classification | Book_Gujarati & Book_Devnagari |
| File Size | 12 MB |