________________
પ્રસ્તાવના
સમક્તિ ધ્વાર ગભારે પેસતાજી !
• પપ્રબોધિવિજય
ઉપવનમાં ઉગેલું ફૂલ ખૂબ મુલાયમ અને મૂલ્યવાન હોય છે, છતાંય એ સુંદરતાના સર્જનહારે એના પર પોતાના નામની તકતી ટીંગાડી નથી !
ઉનાળુ બપોરની ધોમધખતી ગરમીમાં છાયડાનો પાલવ પાથરીને ઉભેલા વૃક્ષો અમૂલ્ય અને અજોડે છે, છતાંય એ વૃક્ષોનો સર્જનહાર અનામી રહેવાનું પસંદ કરે છે.
એજ રીતે આ સમ્યકત્વ કૌમુદી ગ્રંથના કર્તા મહાત્માએ અજ્ઞાત રહેવાનું પસંદ કર્યું છે.
આટલા સુંદર ગ્રંથના સર્જન પછી જાણે એ મહાત્મા ગ્રંથને જગત સમક્ષ ધરીને વચ્ચેથી હટી ગયા છે.
આ ગ્રંથના કર્તા કોણ હતા ? સૂરિ હતા કે મુનિ હતા એ પ્રશ્નો અનુત્તરીત છે આજ સુધી !
ભલે એ ગમે તે હશે! પણ આ ગ્રંથના વાંચન દ્વારા એટલું જણાઈ આવે છે કે તેઓ ખૂબ વિદ્વાન હશે ! સરળ સંસ્કૃત ભાષામાં અઘરો વિષય સુગમતાથી સમજાવી દીધો છે. ચોકમાં વેરાયેલા મોતીની જેમ આ ગ્રંથમાં વચ્ચે વચ્ચે આવતાં બોધદાયક- ઉપદેશાત્મક-નિતીવિષયક શ્લોકો મનનીય છે. એનાથી ગ્રંથ ખૂબજ રસાળ બન્યો છે.
ગ્રંથનો પ્રારંભ આ રીતે કર્યો છે કે - મગધ દેશની રાજગૃહી નગરીના રાજા શ્રેણીક પ્રભુ મહાવીરને વંદન કરવા આવે છે. પ્રભુ દેશના આપીને દેવ છંદામાં પધારે છે અને ક્રમ મુજબ ગૌતમસ્વામી દેશના માટે પધારે છે. ત્યારે શ્રેણીક રાજા ગૌતમ ગણધરને સમક્તિનો દીવો વધારે પ્રજવલિત બને તેવી પ્રેરણાદાયક કથા કહેવાની વિનંતિ કરે છે.
શ્રેણિક રાજાને કહેલી કથા તે આ સમ્યકત્વ કૌમુદી ગ્રંથ ! આ ગ્રંથના મુખ્ય પાત્રો શ્રેષ્ઠિ જિનદત્ત શ્રાવકના પુત્ર શ્રેષ્ઠિ
