________________
સૂક્ષ્મ સ્થાવર જીવ :
સૂક્ષ્મ નામ કર્મના કારણે સૂક્ષ્મ પૃથ્વીકાય, સૂક્ષ્મ અપકાય, સૂક્ષ્મ તેરેકાય, સૂક્ષ્મ વાયુકાય, અને સૂક્ષ્મ સાધારણ વનસ્પતિકાય એ દરેક સૂક્ષ્મ કહેવાય છે અને એ દરેક ઈન્દ્રિયગમ્ય નથી.
સૂક્ષ્મનિગોદ અથવા સૂક્ષ્મ સાધારણવનસ્પતિકાય જીવોના અનંતજીના એક એક એવા અસંખ્યાત દેહ છે; આવા અસંખ્યાત દેહના એવા અસંખ્યાત ગેળા ચૌદરાજલકમાં વ્યાપેલા છે.
સૂક્ષ્મ પૃથ્વી આદિ દરેક પ્રકારના સૂક્ષ્મ જીવેને અગ્નિ બાળી શકતી નથી; તીક્ષ્ણ હથિયાર તેને છેદી કે ભેદી શકતું નથી અને ગમે તેવા અભેદ્ય ગણતા અંતરાયોને ગણકાર્યા વિના તે જી અવ્યાબાધપણે તેમાંથી ગતિ કરી શકે છે.
સૂક્ષ્મ સાધારણ વનસ્પતિકાય અને બાદર સાધારણ વનસ્પતિકાય એ દરેકને અનંતજીવોને એક એક એવા દેહ (શરીર) હોય છે. આવા અસંખ્યાત દેહમાંના પ્રત્યેક દેહમાંથી પ્રત્યેક સમયે અસંખ્યાત જીવ જન્મ મરણ કરતા રહે છે; આમ હેવા છતાં પણ એ દરેક છોને આહાર, ભય, નિદ્રા અને મૈથુન એ ચાર સંપ્રધારણ સંજ્ઞા અને શ્વાસોશ્વાસ એકી સમયે એક સાથેજ હોય છે અર્થાત એકને જે સમયે આહાર આદિ સંજ્ઞા હોય છે તે જ સમયે બીજા સર્વ જીવોને આહારાદિ સંજ્ઞા યથાક્રમે હોય છે.
બાકીના સૂક્ષ્મપૃથ્વી, સૂક્ષ્મઅપ, સૂક્ષ્મતે, સૂક્ષ્મવાય એ દરેકને પૃથક પૃથક એક એક શરીર હોય છે; પ્રત્યેક વનસ્પતિકાયને પણ પૃથક પૃથક શરીર હોય છે.
સૂક્ષ્મ સાધારણ વનસ્પતિકાય છવના પણ બે પ્રકાર છે(૧) અવ્યવહારરાશિ અને (૨) વ્યવહારરાશિ. જ્યાં સુધી જીવ પોતાનું
