________________
વિચ્છેદ અને (૧) દેવ અને (૨)મનુષ્ય એ બે આયુને અબંધ (૧૦૧-૨૫-૨)=૭૪ પ્રકૃતિને બંધ ૧ અવરિત સમ્યગદ્રષ્ટિ
નપ્રણીત તત્ત્વમાં રૂચિ અને શ્રદ્ધા એ સમ્યગદર્શન છે. જીવને સમ્યગદર્શન બે પ્રકારે પ્રકટે છેઃ (૧) નિસર્ગ-સ્વભાવ અને (૨) અધિગમ-નિમિત્ત દ્વારા. અપ્રત્યાખ્યાન કષાયના ઉદયે જીવને આ ગુણસ્થાને વિરતિ હેતી નથી; પરંતુ દેવ. ગુરૂ, ધર્મ, સંધ આદિની ભક્તિ, પ્રભાવના આદિમાં તેને રસ હોય છે. આમ વ્રત, પચ્ચખાણ આદિ ન હોવા છતાં જીવને કેવલી પ્રણીત ધર્મ પ્રતિ વાત્સલ્ય હેય છે. સામાન્ય ધર્મ
દુર્ગતિમાં પડતા બેચાવી જીવને ધારણ કરી શુભસ્થાને સ્થાપનાર ધર્મ છે. આવા કેવલી પ્રણીત ધર્મના ચાર પ્રકાર છેઃ (૧) દાન, (૨) શીલ, (૩) તપ અને (૪) ભાવ
પિતાના ન્યાયપાજિત દ્રવ્યને યથાશકિત ત્યાગ એ દાન છે. ૩ દાન સર્વગુણનું ઉદ્ભવસ્થાન છે; કારણ કે તેના પર જીવના બીજા ગુણોનો વિકાસ અવલંબે છે. સામાજિક સમાનતા સ્થાપવાનું સાધન પણ દાન છે. આ દાન ધન પરની ભવભ્રમણકારી મૂચ્છ-મમતા ઉતારવાનું સબલ સાધન છે. ૧ જુઓ પરિશિષ્ટ નં. ૮
૭ જુઓ ગુણસ્થાનકમારોહ ગા. ૧૮, ૧૯, ૨૦ ૨ » તત્વાર્થીધિગમ સૂત્ર અ• ૧ - ૪ જુઓ તસ્વાર્થાધિગમ સત્ર અ૦ ૭ સૂ-૩-૧૪