________________
૪૬
આદિ દરેક અસુલ હાય છે.૧ નીચેનીચેની નારકભૂમિના નારક જીવના લેશ્યાદિ અશુભ અશુભતર અશુભતમ હેાય છે.
નારકવને છે લેસ્યા હાય છે. રત્નપ્રભાના નારકજીવના વર્ણ કાપાત, શરાપ્રભાના નારકજીવના વણુ અષિતર કાપેાત, વાલુકાપ્રભાના નારકજીવના વણું નીલ, પંકપ્રભા નારક વના વણૅ અધિકતર નીલ, ધૂમ્રપ્રભાના નારકજીવના વર્ણ નીલ અને કૃષ્ણ એ એમાંથી કાઈ એક, તમ:પ્રભાના નારકવતા વર્ષોં અધિકતર કૃષ્ણ અને મહાતમઃપ્રભાના નારકજીવના વણુ અધિકતમ કૃષ્ણ હાય છે.
નારકજીવના સંસ્થાન (દેહરચના), વર્ણ, ગંધ, રસ, સ્પર્શે આદિના પરિણામ પણ અશુભ અશુભતર અશુભતમ એ પ્રકારે હોય છે.
નારક જીવને ત્રણ પ્રકારની વેદના હેાય છેઃ (૧) પરમાધામીકૃત, (૨) ક્ષેત્રજન્ય અને (૩) પરસ્પર ઉદીરિત.૨
ભવનપતિ દેવમાં અસુર જાતિના દેવ હાય છે; તેમાંના પરમાધામી દેવની પંદર જાતિ છેઃ- (૧) અખ, (૨) અંબરીષ, (૩) શ્યામ, (૪) શખલ, (૫) ફેંદ્ર, (૬) ઉપદ્ર, (૭) કાળ, (૮) મહાકાલ, (૯) અસિપત્ર, (૧૦) વન, (૧૧) કુંભિ, (૧૨) વાલુકા, (૧૩) વૈતરણી, (૧૪) ખરસ્વર અને (૧૫) મહાધેાષ. આ દેવા ભવ્ય હોવા છતાં મિથ્યાર્દષ્ટિ હાય છે અને પૂર્વસંચિત સ ંલિષ્ટ કના પરિણામે આસુરી પ્રકૃતિને વશ બની પહેલી ત્રણ નારકભૂમિના નારક જીવાને અનેક પ્રકારે સંતાપ્યા કરે છે. આ પરમાધામીકૃત વેદના છે. ચેાથી નારકભુમિ અને તેની આગળ નારકભૂમિમાં આ પ્રકારની વેદના હાતી નથી.
ક્ષેત્રજન્ય વેદના નીચે પ્રમાણે હાય છે. પહેલી ત્રણ નારક-ભૂમિમાં અનુક્રમે તીવ્રતર તીવ્રતમ ૧ જી તત્વાર્થી ધિગમ સૂત્ર
તીવ્ર
ઉષ્ણુર્વેદના
,.
અ.૩ સ૩
અ.૩ સ.૪, ૫