________________
૯૪૮
બત્રીશીના સથવારે-કલ્યાણની પગથારે સમ્યક્તીનું ત્રીજું લિંગ-ગુરુ-દેવાદિપૂજા
આ સમ્યગ્દષ્ટિજીવની ભોગાદિરૂપ અન્ય કાર્યનો પરિહાર કરીને યથાશક્તિ કરાતી ગુરુદેવાદિપૂજા ભાવસાર કહેવાયેલી છે. એટલે કે ચક્રવર્તીના સ્ત્રીરત્ન સાથેની ભોગક્રીડા પ્રત્યે જેટલું આકર્ષણ હોય એના કરતાં પણ અનંતગુણ આકર્ષણ આ પૂજા પ્રત્યે હોય છે. તેથી આ પૂજાને પરમપુરુષોએ ભાવસારા= પ્રધાનભૂત કહેલી છે. સ્ત્રીરત્નની ભોગક્રિીડામાં તુચ્છત્વ અને ગુરુ-દેવાદિપૂજામાં મહત્ત્વનું દર્શન હોવાથી પૂજા પ્રત્યે અનંતગુણા આકર્ષણ-બહુમાન હોય છે એ જાણવું.
શંકા : અન્યત્ર આજીવિકા અવિરોધન પૂજાદિ કહ્યા છે. એમ ત્રિવર્ગ અબાધાને ગુણ કહેલ છે. આના પરથી સ્પષ્ટ છે કે આજીવિકા વગેરે કાર્યાન્તરનો પણ વિચાર કરવાનો જ છે. એને સાવ છોડી દઈને પૂજામાં જ મચી પડે એ ઉચિત નથી. પછી અહીં કેમ કાર્યાન્તરનો ત્યાગ કહ્યો છે?
સમાધાનઃ “આજીવિકા વગેરે કાર્યાન્તરનો વિચાર કરવાનો જ નહીં એવું અહીં ક્યાં કહ્યું છે? એ વિચાર કરવાનો જ હોય. અહીં પણ એનું સૂચન નિનસ્થતિમાન્ પદથી કર્યું જ છે. આના અર્થમાં, પોતાની શક્તિને જેમ છૂપાવવાની નથી એમ ઉલ્લંઘવાની પણ નથી. એનો પણ સમાવેશ છે જ. મધ્યાહ્નકાળની પૂજાને સાચવવામાં આજીવિકાની સામે પ્રશ્નાર્થ ઊભો થઈ જતો હોય તો આ પણ એક પ્રકારનું શક્તિનું ઉલ્લંઘન જ છે. એ રીતે ઉલ્લંઘન કરીને પૂજા કરવાની અહીં વાત નથી. આવો કોઈ પ્રશ્નાર્થ ઊભો થતો ન હોય તો વેપારાદિ કાર્યને છોડીને પણ પૂજા જ કરે...
શંકાઃ આજે ઘણાય શ્રીમંત શ્રાવકોને મધ્યાહ્નકાળે પૂજા કરે તો