________________
૯૩૩
બત્રીશી-૧૪, લેખાંક-૮૬ અપુનર્બન્ધત્વને જણાવે છે. કારણકે “થોડો પણ મલ નિવૃત્ત થવા પર જીવ અપુનર્બન્ધક બની જાય છે એમ આ જ બત્રીશીમાં પાંચમી ગાથાની વૃત્તિમાં કહેલ છે. આનો અર્થ સ્પષ્ટ છે કે ચરમાવર્તમાં પણ
જ્યારે તથાભવ્યત્વનો પાક થાય ત્યારે જ અપુનર્બન્ધકપણું પ્રાપ્ત થાય છે. આ પાક કોઈકને ચરમાવર્તપ્રવેશ થાય છે... કોઈકને ત્યારબાદ... યાવત્ કોઈકને ચરમભાવમાં પણ થઈ શકે છે. - ઉત્તરઃ આ તથાભવ્યત્વનો પરિપાક શાનાથી થાય? પુરુષાર્થથી થાય એમ તો માની શકાતું નથી, કારણકે અપુનર્બન્ધકત્વ પૂર્વનો પુરુષાર્થ અકિંચિત્કર હોય છે. એટલે કાળપસાર થવાથી આ પાક થાય છે એમ માનવું પડે છે અને આ યોગ્ય પણ છે જ. કારણ કે એ જ અધિકારમાં આવું જણાવ્યું છે કે “આ પુદ્ગલાવર્તા અનાદિ સંસારમાં તથાભવ્યત્વથી આક્ષિત કોઈને કેટલા પણ હોય છે !” આના પર વિચાર કરીએ... અવ્યવહારરાશિમાં તો પ્રત્યેક જીવના અનંતાનંત પુદ્ગલાવર્સો વીતી ગયા હોય છે. વ્યવહારરાશિ પ્રવેશ બાદ કોઈને કેટલાયે હોય. એ કેટલા હોય? એ એના તથાભવ્યત્વને આધીન હોય છે. આપણે પૂર્વે જોઈ ગયા છીએ કે વ્યવહારરાશિ પ્રવેશથી મલહાસ શરુ થાય છે. આ માટે આપણે એક કલ્પના કરીએ... દરેક જીવને અનાદિકાળથી ૧ અબજ પાવરનો સહજમલ હોય છે. વ્યવહારરાશિ પ્રવેશ સુધી એ એવો ને એવો અકબંધ રહે છે. એ પ્રવેશથી મલહૂાસ શરુ થાય છે. ને જ્યારે એ ૯૯ કરોડ પાવર જેટલો ઘટી જાય અને એક કરોડ પાવર જેટલો બાકી રહે ત્યારે અલ્પમલત્વભૂમિકા કહેવાય... ત્યારે ચરમાવર્ત પ્રવેશ થાય. હવે એક જીવનું તથાભવ્યત્વ એવું છે કે વ્યવહારરાશિમાં એને ૯૯૦૧ પુલાવર્ત સંસાર છે. તો ચરમાવર્ત બાદ કરતાં ૯૯૦૦ પુદગલાવર્ત રહેશે. તેથી ૯૯ કરોડ ઃ ૯૦૦= ૧ લાખ. તેથી પ્રતિઆવર્ત
