________________
૧૦૪૧
એક પત્ર
એટલે સફેદ ભૂમિતલ પર રહેલો કાળો ભાલો જેમ પહેલી જ નજરે, નજરે ચઢી જાય એવી આ ભૂલ છે. આવા ભાલાને જોવા માટે પણ જેણે ખૂબ કઠિનાઈ પડે... નજરને ખૂબ સૂક્ષ્મ કરવી પડે (એટલે કે સામાન્ય માણસને ઘાસની ગંજીમાં પડી ગયેલી સોયને જોવા માટે જે રીતે નજરને સૂક્ષ્મ કરવી પડી ને દીર્ઘકાળ સ્થિર કરવી પડે એ રીતે નજરને સૂક્ષ્મ કરીને લાંબો કાળ જોવું પડે) એની નજર કેટલી કાચી હશે એ સમજી શકાય છે. આ મહાત્માને પણ આ ભાલા જેવી (રીપીટ, ભાલા જેવી) ભૂલ જોવા માટે ઘાસની ગંજીમાંથી સોય શોધવા જેવો પરિશ્રમ જે આવશ્યક લાગે છે એ જ એમની બુદ્ધિ કઈ હદે સ્થૂળ હશે એનું શું સૂચન ન કરે ? અને આવી સ્થૂળ બુદ્ધિવાળાને સપ્તભંગી જેવા સૂક્ષ્મ ગહન વિષયમાં ગતાગમ ન જ પડે એ પણ શું સમજી શકાય એવું નથી ? વસ્તુતઃ કલિકાળસર્વજ્ઞ શ્રી હેમચન્દ્રાચાર્યની ‘તથાપિ ગ્રસ્તો રાગાધૈર્જાપ્તો ભવિતુમહંત’ એવી સોનેરી સલાહને અવગણવાનું આ દુષ્પરિણામ છે.
હવે, તમે તમારા પત્રલેખમાં
,
આ વાક્યો રોષજનિત છે' આમાં રોષભર્યો પ્રત્યાઘાત દેખાય છે. ’ વગેરે જે જણાવ્યું છે એ અંગે વિચારીએ.‘ગતાગમ નથી' ‘આત્મઘાતી ચેષ્ટા' આવા શબ્દોનો પ્રયોગ ક્રોધથી પણ થઈ શકે ને કડકાઈથી પણ થઈ શકે. આમાંથી મેં આ શબ્દોનો પ્રયોગ ક્રોધથી જ કર્યો છે આવો નિશ્ચય તમે કર્યો છે તો શું તમને અતીન્દ્રિયજ્ઞાન થયું છે ? એ જે હોય તે, પણ તમારો આ નિશ્ચય ભ્રાન્ત છે એ વાત નિઃશંક જાણશો. ક્રોધ તો વિવેકઔચિત્ય ચૂકવે છે. મેં ‘મુનિરાજશ્રી’ ‘મહાત્મા’ વગેરે શબ્દો પ્રયોજ્યા છે જે સૂચવે છે કે હું વિવેક ચૂક્યો નથી અને ખરેખર મેં કડકાઈથી આ પ્રતિભાવ આપ્યો છે. ચોયણા-પડિચોયણામાં પણ કડક શબ્દો હોય છે. ‘ચોયણા-પડિચોયણા ક્રોધથી જ થાય' આવું સુજ્ઞજન તો ન સ્વીકારી શકે કે ન કહી શકે. મેં આ એક ભૂલને આગળ કરીને
