________________
333
આરાધના પંચક (૨)
જે દીન, પરાભાવિત, ગ્રહથી ધેરાયેલો કે રોગવ્યાધિ ભરેલો હોય તેની વિડંબનાપૂર્વક મશ્કરી કરી હોય તો તે સર્વ મને ક્ષમા આપો. ૭૦
૨૩
બીજા ભવોમાં મેં જો કોઈને અનિષ્ટ કે કટુ વચન કહ્યું હોય તો તે સર્વ મને આ ક્ષમાપના કાળે ક્ષમા આપજો. ૭૧
મિત્ર મને ક્ષમા આપો. અમિત્ર-શત્રુ કે મધ્યસ્થ ક્ષમા આપો. મારો આ જીવ હવે મિત્રામિત્રથી વિમુકત મધ્યસ્થ થયો છે. ૭૨
હું મિત્રને ક્ષમા આપુ છું. અમિત્રને પણ હું ક્ષમા આપુ છું. હું મધ્યસ્થને ક્ષમા આપુ છું. સર્વે મારા પ્રત્યે મધ્યસ્થ થાઓ. ૭૩
શત્રુ મિત્ર થાય છે. અને મિત્ર હોય તે ક્ષણમાં શત્રુ થાય છે. એટલે એમાં મિત્રામિત્રનો વિવેક કરવો યોગ્ય નથી. ૭૪
સ્વજનો મને ક્ષમા આપો, હું સ્વજનોને ક્ષમા આપું છું, પરજનને પણ ક્ષમા આપું છું. સ્વજન કે પરજન હવે મને બંને સરખા છે. ૭૫
દેવલોકમાં દેવોને કે તિર્યંચપણામાં તિર્યંચોને મેં દુઃખમાં નાખ્યાં હોય તો તે સર્વ મને ક્ષમા આપો. ૭૬
નારકીમાં ના૨કી જીવોને કે મનુષ્યપણામાં મનુષ્યોને મેં દુ:ખમાં નાખ્યાં હોય તો તે સર્વ મને ક્ષમા આપો. ૭૭
