________________
(૪૯) સરખાં કોમળ અને સુંદર તેવાં, પવિત્ર ગુણવાળા, ભોજનને ઈસત સિદ્ધિને આપનાર અભિનંદન ભગવાન રૂડે પ્રકારે જય પામે.
हेमपीठसमासीनः सभ्यमंत्रियुतो नृपः॥ व्यवहारपरामर्श कुर्याद्विद्वज्जनैः सह ॥२॥
સેનાના આસન પર બેઠેલા, સભાસદ તથા મંત્રિઓ યુક્ત રાજાએ વિદ્વાન પુરુષોની સાથે વ્યવહાર સંબંધી વિચાર કર.
तत्र व्यवहारो नाम एकस्मिन् वस्तुनि परस्परविरुद्धधर्मयोरेकधर्मव्यवछेदेन स्वीकृततदन्यधर्मावछिन्नस्वपक्षसाधकव्यवस्थापनार्थ साधनदूषणवचनं व्यवहारः॥
અત્રે વ્યવહારનું સ્વરૂપ લક્ષણ કહે છે–એકજ વસ્તુમાં પરસ્પર વિરોધી એવા સાધક તથા બાધક ધર્મોનું પ્રતિપાદન કરવાને એક બીજાના વિરોધી પક્ષે સ્વીકારેલાં સાધક બાધક વચનોનું નામ વ્યવહાર કહેવાય છે.
ननु उभयधर्माधारभूतैकस्मिन्वस्तुनि अन्यधर्मनिरासेन तदन्यधर्मान्तरं व्यवस्थापयितुं वादिना साधनमुच्यते तत्रैव दूषणोद्भावनेन प्रतिवादिनां वादिसाधितपक्षविपक्षीभूतं स्वोक्तिसमर्थनैकहेतुभूतं वचनं कथं संगछते मिथो व्याघातादिति ॥
અહીયાં શંકા કરે છે કે –સાધક તથા બાધક એ બેઉ વિરોધી ધર્મના આધાર ભૂત એકજ વસ્તુમાં બાધક ધર્મને નીરસન કરી પિતાને સાધક ધર્મ સ્થાપન કરવાને વાદી જે સાધન કહે; તેમાં વાદિતા સાધિત પક્ષને તેડી પિતાની બાધક ઉક્તિઓને સમર્થન