________________
(૪૮)
इतिदंडनीतिप्रकरणम् ॥ इत्याचार्यश्रीहेमचन्द्रविरचिते चौलुक्यवंशभूषणकुमारणालशुअषिते लज़हनीतिशास्त्र युद्धनीतिदंडनीतिवर्णनो नाम द्वितीयोधिવર: | ૨ |
વૃદ્ધ, બહુ શ્રત, બાળક, બ્રાહ્મણ, ગુરૂની સ્ત્રી, ગુરૂ, માતા, પિતા, ઉપદેશક, તપસ્વી, આચાર્ય, પાક તથા ગાય એ સર્વેને મારનારને નાશ કરવો. તે મારનાર બહુ દોષવાન થતો નથી તેમજ દંડને યોગ્ય પણ થતું નથી ધન હરનાર, હાથમાં હથિઆર લઈને મારવા આવેલા અગ્નિથી બાળી મૂકનાર, ઝેર આપનાર, ભાર્યાને અતિક્રમ કરનાર છેતેર તથા સ્ત્રીનું હરણ કરનાર, પિશન, છીદ્ર જેનાર ઉગામેલા હથિયાર વાળા તથા ગર્ભને ઘાત કરનાર એટલા આતતાયી (મહા દી) શત્રઓ કહેવાય છે, તેને મારનાર દેવાનું થતું નથી તેમ તે દંડને
ગ્ય પણ નથી. ઉપર પ્રમાણે દંડનીતિનું વર્ણન કર્યું છે. વિશેષ વર્ણન તત તત સ્થાન પરત્વે સાંભળ્યા પ્રમાણે કરવામાં આવશે. યુદ્ધ તથા દંડનીતિને બીજો અધિકાર સંપૂર્ણ થશે.
વિસામણમાનના कमलकोमलचारुविलोचनः ॥ शुचिगुणः सुतरामभिनंदनो॥
जयतु भक्तजनेप्सितसिद्धिदः ॥ १ ॥ નિર્મળ એવી શરત રતુના ચન્દ્ર સમાન મુખાકૃતિવાળા, કમલન
