________________
(૪૫) અને રાજાના ભંડારને લઈ લેનાર તથા રાજની શત્રુતા કરનારની જીભ કાપી લઈ દેશમાંથી કાઢી મૂકો. રાજાના નામથી સહી કરે તેને ઉત્તમ દંડ કરવો. પિતાની સ્ત્રીને કલંક આવશે એવા ભયથી અથવા રાજાના દંડના ભયથી ઘરમાં જાર પેઠે હોય અને તેને ચાર છે એમ જુડું કહે છે તે કહેનારને પાંચસે દંડ કરવો. ચાકરેનું ધન લઈ લે તે આઠ ઘણે દંડ કરે ચેર તથા વ્યભિચારીને છેડી દે તને ઉત્તમ દંડ કરવો, મરેલાના શરીર પરથી કાઢી લઈ દાગીને વેચે, ગુરને મારે, તથા રાજાના વાહન કે આસન પર બેસે તે તેને ઉ. ત્તમ દંડ કર. માણસનાં નેત્ર ફડે તો પાંચસેને દંડ અને શુદ્ધ હાઈ બ્રાહ્મણના વેશથી જીવીકા કરે તે તેને આઠસે દંડ કરે હાય હાય તેમ છતાં બેટા અભિમાનની કહે કે હું જ છું તે તેને રાજાની કચેરીમાં ખેંચી બમણ દંડ કરો.
अन्यायविहितदंडप्रातिधनगतिमाह ॥ योऽ न्यायेन कृतो दंडः भूपालेन कथंचन ॥ कृत्वा त्रिंशद्गुणं तं च धाय परिकल्पयेत् ॥ २३ ॥
મેમદ II उदरमुपस्थं जिव्हा हस्तो कर्णी धनं च देहश्च ।। पादौ नासा चक्षु दंडस्थानानि दशधैव ॥ २४ ॥ यदेहावयवजनितोपराधस्तत्रैव निग्रहः करणीयः ॥ योऽसमर्थो धनं दातुं कारागारे निधाय तं ॥ . ..