________________
( २२२ )
જાય છે. રાજાએ પ્રજાપર ક્ષમા રાખી નીતર તેમનું પાલન કરવું, બાળક, રોગી તથા વૃદ્ધોનાં કઠિણ વચન રાજાએ સહન કરવા સાથે प्रस्तुतमाह ॥ ९वे यासतो वि५५ डे छ:
यो हरेत्कूपतो रज्जु घटं वस्त्राणि स्तन्यतः॥ ताडयित्वा कशाभिस्तं यथावस्थं विवासयेत् ॥ १०॥
જે માણસ કુવાપરથી ઘડે, દેર કે વસ્ત્ર ચોરીથી લઈ જય તેને સાટકાઓથી માર મારી તેને તેવો ગામ બહાર કાઢી મૂકવે.
स्तैन्यात् धान्यं हरन् क्षेत्रात् स्तेनो दंडमवाप्नुयात् ।। स्तेयादशगुणं भूपो देशान्निवासयेच्च तम् ॥ ११ ॥
ચોરી કરીને ખેતરમાંથી ધાન્ય લઈ જાય તે ચોર દંડને પાત્ર થાય છે. તેણે જે ચોર્યું હોય તેથી દશ ઘણો દંડ કરે અને તેને દેશમાંથી કાઢી મૂકવો.
जानस्तस्करवृत्तान्तं प्रजादुःखं च शक्तिमान् ॥ यः पश्यन् क्षमते भूपो ध्रुवं प्राप्नोति दुर्गतिम् ॥ १२ ॥
પ્રજાની પીડા તથા ચેરનું વૃત્તાન્ત જાણતાં હતાં જે શક્તિમાન રાજા ગણકારતા નથી તે અવશ્ય દુર્ગતિને પામે છે.
हिरण्यरजतादीनां भूषणानां च वाससाम ॥ हर्तुः प्रदापयेन्मूल्यं सर्वं तत्स्वामिने नृपः ॥ १३ ॥ तं पुनःस्थापयेद्वंदिगृहे वर्षत्रयावधि ।। लोना दाने तु चेदेकाब्दं यावत्तत्र संस्थितिः ॥ १४ ॥
