________________
(૧૬) तन्मूल्यप्रमितं द्रव्यं दापयेत्स्वामिनं नृपः ॥ २३ ॥ प्रस्थाने नियतो भृत्यो लग्ने विघ्नकरो भवेत् ॥ भृतिद्विगुणदंड्यः स दोषो हि बलवत्तरः ॥ २४ ॥ दंडयः सप्तमभागेन लग्नात्पूर्व परित्यजन् ॥ .. मार्गे तु त्रयभागेन विना व्याध्यादिकारणम् ॥ २५ ॥
ભાર ઉંચકનારે મજુર પિતાની ગફલતથી ઉંચકેલા વાસણ ભાગી નાંખતે રાજાએ તે વાસણની કીમત મજુર પાસેથી માલિકને અપાવવી. પ્રસ્થાનમાં જોડાએલો નોકર મુકરર કરેલા વખતે વિન ક રનારે થાય તેના કરેલા મૂલ્યથી તે બમણા દંડને પાત્ર થાય છે કારણ કે તે ઘણો મોટો અપરાધ છે મુકરર કરેલા સમય પહેલાં ચાકર જે પિતાના કામ પરથી મૂકીને નાશી જાય તો તે પગારના સાતમા ભાગ જેટલા દ્રવ્યના દંડને પાત્ર છે. વ્યાધિ આદિ ખાસ કારણું સીવાય માર્ગમાંથી અધવચ મૂકીને નાસી જાય તે ત્રીજા ભાગને દંડ કરવા યોગ્ય છે.
मागार्द्ध समतिक्रान्तं कुर्वतं निजकर्म च ॥ भृत्यं त्यजति यः स्वामी स दद्यात्सकलां भृति ॥२६॥
અધે માર્ગે પહોઓ હોય અને ચાકર પિતને પેલું કામ બ. રોબર કરતે હેય તેમ છતાં શેઠ તેને અર્ધથી કાઢી મુકે તેણે ચાકરને સઘળા કરેલા પૈસા આપીને વિદાય કરો.
इत्येवं वेतनादानस्वरूपं चात्र वर्णितम् ॥ संक्षिप्तं श्रुतपायोधिमध्यानमिवोद्धृतम् ॥२७॥
