________________
(૧) સોમ પ્રભાચાયત હેમકુમાર ચરિત્ર (૨) મેરૂતુંગાચાથી કૃત પ્રબંધ ચિંતામણી (૩) શ્રી જયસિંહરિકૃત કુમારપાળચરિત્ર (૪) શ્રી ચારિત્રસુંદરગણિકૃત કુમારપાળચરિત્ર (૫) શ્રી પ્રભાચંદ્રાચાર્યકૃત પ્રભાવક ચરિત્ર (૬) રાજશેખરસૂરિકૃત ચતુર્વિશતિપ્રબંધ (૭) જિનપ્રભસૂરિકૃત તીર્થકલ્પ (૮) જિનમંડપુસ્કૃિત કુમારપાળપ્રબંધ (0) શ્રી સંમતિલકરિત કુમારપાળચરિત્ર (૧૦) જિનહર્ષસૂરિકૃત કુમારપાળ રાસ (૧૧) ભદાસકૃત કુમારપાળ રાસ (૧૨) યશપાળમંત્રિત મહામહપરાજ્યનાટક વગેરે. જેમને વિસ્તારથી આ સૂરિનું ચરિત્ર પ્રાપ્ત કરવા ઈચ્છા હોય તેમને ઉપલા ગ્રંથે જોવાની જરૂર વિચારીએ છીએ.
પૂર્ણવલ્લી ગ૭ના અધિપતિ શ્રી ગુણસેનસૂરિના શિષ્ય શ્રીદેવચંદ્ર સૂરિહારાજ વિહાર કરતાં કરતાં ધંધુકા નગરમાં પધાર્યા. ત્યાં ચાચિગ નામે મોઢ વંશને એક શેડીઓ રહેતે હતો. તેની ભાર્યા પાહિની જાણે જિનશાસનની દેવી ના હોય તેવી હતી. તેણીને એક દિવસ ગુરૂ મહારાજને રત્ન ચિંતામણી અર્પણ કર્યાનું સ્વમ આવ્યું. પ્રાતઃકાળે તે પતિવ્રતા સ્ત્રીએ શ્રીદેવચંદ્ર સૂરિ પાસે જઈ તે સ્વમનું ફળ પૂછયું. સૂરીશ્વરે કહ્યું કે, “બેન, તમને ચિંતામણી સમાન પુત્ર પ્રાપ્ત થશે. પરંતુ તમે તે પુત્રરત્ન ગુરૂમહારાજને અર્પણ કરશે, અને તે શ્રી જૈન શાસનનો ઉદ્યત કરનાર મહાન આચાર્ય થશે.” આ પ્રમાણે ગુરૂમહારાજની વાણીથી આનંદિત થએલી પાહિનીને દૈવયોગે તે જ દિવસથી ગર્ભ રહ્યા. અને અનુક્રમે વિક્રમ સંવત. ૧૧૪૫, કાતક પૂર્ણિમાની રાત્રેપુત્ર પ્રસવ થયા. પછી જન્મોત્સવ પૂર્વક સ્વજનોએ તે બાળકનું ચાંગદેવ નામ પાડ્યું. તેની પાંચ વર્ષની ઉમ્મર થઈ ત્યારે એક દિવસ તેની માતા સાથે તે દેવવંદન કરવા ગયો અને ત્યાં દેવવંદનાર્થે પધા
