________________
(७९)
વાદિ તથા પ્રતિવાદિ બેઉના અભિપ્રાય લઇ ન્યાયાધીશે પવિત્ર, ગુણવાન, સત્ય ખેાલનારા તથા શાન્તિ ગુણવાળે સ્વધર્મી એવા એક साक्षी १२. ननु सीमावादादिविषयेषु भूप स्वस्थापितसाक्षि भिर्निर्णयं कर्तुं शक्नोति अन्येषु च ऋणादानादिव्यवहारेषु साक्ष्य भावे लेखपत्राद्यभावे च कथं निर्णयं कुर्यादित्याह ॥ भत्रे अक्षर શંકા ઉઠાવશે કે સીમાડા સબંધી તકરારે! વગેરે કામમાં રાજાએ પોતે મેળવેલા સાક્ષીએથી કામના નિર્ણય કરી શકે છે પરંતુ ખીજા લેણા દેણા વગેરેના કછુઆમાં સાક્ષી તથા લેખપત્રના અભાવ સતે શી રીતે નિર્ણય કરી શકે, તે કહે છે:—
अर्थिप्रत्यर्थिनोः स्यातां साक्षिणौ चेन्न भूपतिः ॥ कृत्यतस्त्वमजानानः शपथं तत्र कारयेत् ॥ ६३ ॥
तद्देववन्हियात्रापोगुरूणां नियमात् क्रमात् ॥ द्विजक्षत्रियवैश्येभ्यः शपथं कारयेत्ततः ॥ ६४ ॥
मासपक्षावधिं कृत्वा कारयेच्छपथं नृपः ॥ तज्जाधिव्याधिवन्ह्यापोमरणं जायते न चेत् ।। ६५ ।।
लोकाधिकारिभिर्दिव्यं प्रमाणमिति मन्यते ॥ सत्यमतर्भवेत्कष्टं तच्चेद्भवति चान्यथा ॥ ६६ ॥
महीपालस्ततः सम्यक् परीक्ष्योभयसत्यतां ॥ सभ्यसंमतिमादाय वदेज्जयपराजयौ ॥ ६७ ॥