________________
યોગસાર પ્રકરણ/પ્રથમ પ્રસ્તાવ/શ્લોક-૨૮
અવતરણિકા ઃ
શ્લોક-૨૧માં કહ્યું કે આજ્ઞાપાલનથી આ પરમાત્મા આરાધાયેલા થાય છે તેથી ત્યાર પછી ભગવાનની આજ્ઞા શું છે તે બતાવ્યું અને તે આજ્ઞાના સ્વીકારથી જીવો કેવી રીતે રક્ષિત થાય છે તે બતાવ્યું. ત્યારપછી તે આજ્ઞા જ એકાંતે હિતકારી છે તે શ્લોક-૨૭માં બતાવ્યું. હવે, તે આજ્ઞાનું પાલન જીવો કેવી રીતે કરી શકે છે તે બતાવવા અર્થે કહે છે
-
33
શ્લોક ઃ
इयं तु ध्यानयोगेन भावसारस्तुतिस्तवैः ।
पूजादिभिः सुचारित्रचर्यया पालिता भवेत् ।। २८ । ।
શ્લોકાર્થ ઃ
વળી, આ=ભગવાનની આજ્ઞા, ધ્યાનયોગથી, ભાવસાર એવા સ્તુતિસ્તવનોથી, પૂજાદિથી, સુચારિત્રની ચર્ચાથી પાલિત થાય છે. II૨૮॥
ભાવાર્થ:
પૂર્વમાં કહેલું કે ભગવાનની આજ્ઞાના પાલનથી ભગવાન આરાધિત થાય છે. તેથી હવે ભગવાનની આરાધના કઈ કઈ રીતે થઈ શકે છે તે સ્પષ્ટ કરતાં કહે છે -
ભગવાનના પારમાર્થિક સ્વરૂપનો શાસ્ત્રવચનથી યથાર્થ બોધ કરીને તે સ્વરૂપને બુદ્ધિરૂપી ચક્ષુ સામે ઉપસ્થિત કરીને ચિત્ત તેમાં એકાગ્ર બને ત્યારે પરમાત્માના સ્વરૂપનું ધ્યાન પ્રાપ્ત થાય અને આ ધ્યાનમાં પરમાત્માની કર્મકાય અવસ્થાની અને તત્ત્વકાય અવસ્થાની ઉપસ્થિતિ કરાય છે. મહાત્મા જ્યારે સમવસરણમાં બિરાજમાન અષ્ટપ્રાતિહાર્ય યુક્ત, સર્વાતિશયરૂપવાળા અથવા અપાયાપગમ આદિ ચાર અતિશયવાળા પરમાત્માના સ્વરૂપમાં તલ્લીનતાને પામે ત્યારે ધ્યાનયોગથી પરમાત્માની આજ્ઞાનું પાલન થાય છે. હવે, જે મહાત્માને તેવી વિશેષ શક્તિનો સંચય નથી થયો તેવા મહાત્માઓ પણ ભગવાનના પારમાર્થિક સ્વરૂપની ઉપસ્થિતિ થાય તેવા ભાવસભર સ્તુતિ કે તેવા સ્વરૂપે