________________
યોગસાર પ્રકરણ/પ્રથમ પ્રસ્તાવ/બ્લોક-૨૪-૨૫-૨૬ શ્લોકાર્ચ - વિશ્વના વત્સલ, ગૈલોકના પ્રભુ, સાક્ષાત્ વિહરમાન એવા વીર ભગવાન વડે પણ ત્યારે તેઓ જ દુઃખથી ભૈરવ એવા ભવસાગરથી રક્ષણ કરાયા. જે ભક્તિનિર્ભર અભયકુમારાદિ વડે આ આજ્ઞા સ્વીકાર કરાઈ. વળી પાપભર આક્રાંત એવા જે કાલસોરિકાદિ વડે આ આજ્ઞા સ્વીકારાઈ નહીં તેઓ દુઃખને પામેલા ભવસમુદ્રમાં ભમશે. I/ર૪-૨૫-૨૬ ભાવાર્થ :
વિરપ્રભુ જ્યારે આ પૃથ્વીતલ પર વિચરતા હતા ત્યારે ચાર ઘાતકર્મોનો ક્ષય કરીને પોતાના ઉપર પ્રભુત્વ મેળવેલું હોવાથી ત્રણ લોકના પ્રભુ હતા તેથી તેવા પ્રભુ ત્રણ લોક માટે ઉપાસ્ય બને છે. કેવલજ્ઞાનને પામેલા-વીતરાગ એવા પ્રભુ સર્વ જીવો પ્રત્યે વાત્સલ્યભાવવાળા હતા; કેમ કે વિતરાગ થયા પછી તેઓમાં વર્તતી શુક્લલેશ્યા જગતના જીવમાત્રના હિતને અનુકૂળ યત્ન કરાવનાર છે. આવા વીરપ્રભુ સાક્ષાત્ વિહરમાન હતા ત્યારે પણ તે ભગવાન પ્રત્યે જેઓને ભક્તિ થયેલી તેવા અભયકુમાર આદિએ શ્લોક-૨૨માં બતાવેલી તેમની આજ્ઞાનો સ્વીકાર કરેલો; કેમ કે સમ્યક્તની પ્રાપ્તિ પછી તે મહાત્માને રત્નત્રયી સદા પોષણીય છે અને રાગાદિભાવો હણવા જેવા છે એવી સ્થિરબુદ્ધિ હોય છે. આથી જ સંસારમાં હતા ત્યારે પણ અભયકુમાર સ્વશક્તિ અનુસાર રત્નત્રયીની પ્રાપ્તિમાં ઉદ્યમ કરતા હતા અને કષાયોનું ઉન્મેલન કરતા હતા અને જ્યારે શક્તિનો સંચય થયો, અને ઉચિત સંયોગ પ્રાપ્ત થયા ત્યારે સંયમ ગ્રહણ કરીને પૂર્વ કરતાં પણ વિશેષ પ્રકારની આજ્ઞાનું પાલન કરીને દુઃખમય એવા ભવસાગરથી રક્ષણને પામ્યા અને સર્વાર્થસિદ્ધ વિમાનમાં ગયા.
બીજી બાજુ, ભગવાનને પામ્યા છતાં જે કાલસીરિક આદિ પાપી જીવોએ ભગવાનની આજ્ઞાનો લેશ પણ સ્વીકાર કર્યો નહીં તેઓ આ મનુષ્યભવમાં ક્લેશો કરીને દુઃખી થયા અને આગળ પણ ભવરૂપી સમુદ્રમાં ભટકશે.
આનાથી એ ફલિત થાય છે કે સાક્ષાત્ ભગવાન મળે તો પણ શ્લોક-૨૨માં બતાવેલી આજ્ઞાથી જ ભવનો વિસ્તાર થાય છે અને સાક્ષાત્ ભગવાન મળ્યા નથી તેઓ પણ ભગવાનના વચનનું અવલંબન લઈ શ્લોક-૨૨માં બતાવેલી