________________
૧૨
યોગસાર પ્રકરણ/પ્રથમ પ્રસ્તાવ/બ્લોક-૯-૧૦ તેટલા તેટલા પરમાત્મભાવનો ત્યાગ કરે છે. આથી જ ઉપશમશ્રેણિથી પડ્યા પછી તે મહાત્મા છઠ્ઠા ગુણસ્થાનકમાં આવે છે ત્યારે તેટલો પરમાત્મભાવનો ત્યાગ થાય છે અને કોઈ મહાત્મા ઉપશમશ્રેણિથી પડીને મિથ્યાત્વ અવસ્થાને પ્રાપ્ત કરે તો સંપૂર્ણ સામ્યભાવ જવાથી પરમાત્મભાવનો સર્વથા ત્યાગ થાય છે. તેથી ફલિત થાય છે કે ક્ષમાદિભાવોના પ્રકર્ષથી પરમાત્મભાવ આવે છે અને ક્ષાયિક ક્ષમાદિભાવોમાં પૂર્ણ પરમાત્મભાવ આવે છે. અને ક્ષમાદિભાવોના અપસર્પણથી પ્રગટ થયેલો પરમાત્મભાવ ચાલ્યો પણ જાય છે, માટે પરમાત્મભાવના અર્થી મહાત્માએ સદા ક્ષમાદિભાવોમાં જ ઉદ્યમ કરવો જોઈએ. લા. અવતારણિકા -
શ્લોક બેથી માંડીને અત્યાર સુધી યોગીપુરુષો કઈ રીતે વીતરાગભાવને પ્રાપ્ત કરે છે ? અને વીતરાગભાવમાં વિદળભૂત કષાયો પ્રાપ્ત થયેલા યોગમાર્ગનો કઈ રીતે વિનાશ કરે છે ? તે સ્પષ્ટ કર્યું. હવે, તે સર્વનું નિગમત કરતાં કહે છે તે સર્વનો ફલિતાર્થ બતાવતાં કહે છે – શ્લોક :
कषायास्तनिहन्तव्यास्तथा तत्सहचारिणः ।
नोकषायाः शिवद्वारार्गलीभूता मुमुक्षुभिः ।।१०।। શ્લોકાર્ચ -
તે કારણથી મુમુક્ષુએ મોક્ષમાર્ગમાં અર્ગલીભૂત કષાયો અને તત્સહચારિણી તે કષાયોના સહચારિ એવા નોકષાયો, અત્યંત હણવા જોઈએ. ||૧|| ભાવાર્થ -
શ્લોક-૮માં કહ્યું કે ક્ષમાદિ ગુણોથી તાડન કરાયેલા કષાયો જેટલા અંશમાં દૂર થાય છે તેટલા અંશમાં આ આત્મા પરમાત્મતત્ત્વને ભજે છે–પરમાત્મતત્ત્વને પામે છે. વળી શ્લોક-૯માં કહ્યું કે પ્રબલ થયેલા પણ ક્ષમાદિગુણો આત્મામાંથી