________________
૧૭૪
યોગસાર પ્રકરણ/ચતુર્થ પ્રસ્તાવ/બ્લોક-૩૨, ૩૩-૩૪ શ્લોક :
एवमेव सुखेनैव सिद्ध्यन्ति यदि कौलिकाः ।
तद् गृहस्थादयोऽप्येते किं न सिद्ध्यन्ति? कथ्यताम् ।।३२।। શ્લોકાર્ચ -
આ રીતે જ, કૌલિકો કુલાચારથી ધર્મ કરનારા, સુખેથી સિદ્ધ થાય તો આ ગૃહસ્થ આદિ પણ કેમ સિદ્ધ ન થાય? તે કહો. II3શા ભાવાર્થ
પૂર્વશ્લોકમાં સત્ત્વહીન સાધુવેશધારી કેવા હોય છે તે બતાવ્યું. તે તે જ કુલાચારથી ધર્મ કરનારા એવા કૌલિકો સુખથી જ જો સંસારનો અંત કરી શકતા હોય તો આ ગૃહસ્થો પણ પોતપોતાના કુલાચાર પ્રમાણે ધર્મ કરનારા છે, તેઓ કેમ સિદ્ધ ન થાય ? અર્થાત્ તેઓ સિદ્ધ થતા નથી. તેથી નક્કી થાય છે કે, જિનવચનાનુસાર અત્યંત સંવેગપૂર્વક સંયમમાં ઉદ્યમ કરનારા મુનિઓ જ મોહનું ઉમૂલન કરીને સિદ્ધિપદને પામે છે. માત્ર બાહ્ય ક્રિયાથી કે કુલાચારથી સ્વપર માન્યતાનુસાર કરાતા આચાર માત્રથી કોઈ સિદ્ધ થતું નથી. II3રી
અવતરણિકા -
સાધુવેશમાં રહેલા અને શાતાના અર્થી, ગૃહસ્થો આદિ સાથે મીઠો સંબંધ રાખનારા જીવો મોક્ષમાં કેમ જઈ ન શકે તે સ્પષ્ટ કરવા અર્થે કહે છે –
શ્લોક :
सुखाभिलाषिणोऽत्यर्थं, ग्रस्ता ऋद्ध्यादिगौरवैः ।। प्रवाहवाहिनो ह्यत्र दृश्यन्ते सर्वजन्तवः ।।३३।। एवमेव सुखेनैव सिद्धिर्यदि च मन्यते । तत्प्राप्तौ सर्वजन्तूनां तदा रिक्तो भवेद् भवः ।।३४॥
