________________
' ઘડપણના દુઃખ ઘણા ઘણું પ્રકારે છે... તે જરા અવસ્થા જ્યારે આવીને ઉભી રહે છે ત્યારે સમતા, શાંતિ, ધીરજતા હોય તેમ સાથે ખ્યાલ હોય કે મારું કર્યું મારે જ ભેગવવાનું છે. જેટલું કર્મનું દેવું ઓછું થઈ જાય તેમ સારૂં.આ ભાવપૂર્વક ઘડપણ અવસ્થા પૂર્ણ થાય તે સમાધિ ભાવ પામી જવાય, આરાધક પણ બની જવાય. વૈરાગ્ય વાસિત આત્માને દેહાધ્યાસ તે જાય છે. પણ વિરાગ્ય વિનાને જીવડાની દશા તે દયા ચિંતવવા જેવી છે. કવિરાજ કહે છે કે.
કરચલી પડી, દાઢી ડાચાં તણે દાટ વાળે, કાળી કેશપટ્ટી વિષે, વેતતા છવાઈ ગઈ સૂઘવું સાંભળવું ને દેખવું, તો માંડી વાળ્યું, તેમ દંતાવલી ખરી કે ખવાઈ ગઈ. વળી કેડ વાંકી, હાડ ગયાં, અંગરંગ ગયે, ઉઠવાની આય જતાં, લાકડી લેવાઈ ગઈ. અરે કવિરાજ એમ, યુવાની હરાઈ પણ,
મનથી ને તેય, રાંડ મમતા મરાઈ ગઈ. - એકે એક ઇન્દ્રિયનું બળ ક્ષીણ થતું જાય, યાદશક્તિ ઘટતી જાય, ચાલતાં, બોલતાં, બેસતાં, શ્વાસ ચઢે, રાત દિવસના ઉજાગરા ખેંચનાર જરાના સપાટામાં આવે છે. ત્યારે તે શિથિલ થઈ જાય છે. | ઈન્દ્રિયના બળ ભાગે એટલે મનથી હરે, મનનું બળ પણ નબળું પડી જાય તનની અસર મન ઉપર થાય