________________
અધ્યાત્મતત્ત્વાલાક.
[-lay
વિશિષ્ટપ્રકારની, કે મિત્રાદષ્ટિની સ્થિતિવાળી. આવી વ્યક્તમિથ્યાત્વબુદ્ધિને પ્રથમ ગુણસ્થાન કહેવું એ વધારે ઉચિત છે.+
मित्रादृष्टिमुपसंहरन तारादृष्टि प्रस्तौति-
यमप्रधाना प्रथमा दृगुक्ता तारा द्वितीया नियमप्रधाना । शौचस्य सद्भावनया च तत्र घृणा स्वदेहेऽन्यशरीर्यसङ्गः ॥ ८७ ॥ सुसच्वसिद्धिः सुमनस्कभाव एकाग्रभावो जय इन्द्रियाणाम् । आत्मस्वरूपेक्षणयोग्यता च फलान्यमूनि प्रतिपादितानि ॥ ८८ ॥ सन्तोषतोऽनुत्तमसौख्यलाभः स्वाध्यायतो दर्शनमिष्टदेवे । तैपेन कायेन्द्रिययोश्च सिद्धिः प्रोक्ता समाधिः प्रणिधानतश्च ॥ ८९ ॥ In the first stage stress is laid on observance of forbearance (Yama) while in the second
+
(6
व्यक्तमिथ्यात्वधीप्राप्तिरप्यन्यत्रेयमुच्यते ।
""
घने मले विशेषस्तु व्यक्ताव्यक्तधियोर्नु कः ?
अस्य टीका - " अन्यत्र - ग्रन्थान्तरे व्यक्त मिथ्यात्वधीप्राप्तिः मिथ्यात्वगुणस्थानकपदप्रवृत्तिनिमित्तवेन । इयं मित्रादृष्टिरेवोच्यते । व्यक्तत्वेन तत्र अस्या एकग्रहणात् । ' घने ' तीव्रे मले तु सति । 'नु' इति वितर्के । व्यक्ताव्यक्तधियोः को विशेषः ? दुष्टाया धियो व्यक्ताया अव्यक्तापेक्षया प्रत्युत अतिदुष्टत्वात् न कथंचिद् गुणस्थानत्वानिबन्धनम्
"
1
( यशोविनयद्वात्रिंशिका २१ भी, २५ भो . )
ભાવા પૂર્વોક્ત પ્રમાણે છે કે—
માર્ગાનુસારીની સ્થિતિ પ્રાપ્ત થઇ ન હોય અને આત્મા તીવ્ર ભાવમળથી વ્યાપ્ત હાય, તેા તેવી સ્થિતિવાળી વ્યમિથ્યાત્વમુદ્ધિમાં અને અવ્યકતમિથ્યાત્વદશામાં શું વિશેષતા છે ? બલ્કે તેવી સ્થિતિવાળી વ્યકત મિથ્યાત્વમુદ્ધિ અવ્યક્ત મિથ્યાત્વ કરતાં વધુ દુષ્ટ છે. માટે પ્રથમ ગુણસ્થાનના નિમિત્તભૂત–વ્યક્તમિથ્યાત્વબુદ્ધિથી મિત્રાદષ્ટિ ગ્રહણ કરવી.
१ अकारान्तोऽप्यस्ति ।
444
