Page Text
________________
(श्लो. ६) गुर्जरविवेचनादिसमलङ्कृतः । इत्यत्रापि यदेकमनाभोगिकमिथ्यात्वं तदव्यक्तम्, शेषमिथ्यात्वचतुष्टयं तु व्यक्तमेव । तथा - "दसविहे मिच्छत्ते पन्नत्ते, तं जहा – अधम्मे धम्मसन्ना, धम्मे अधम्मसन्ना, उम्मग्गे मग्गसन्ना, मग्गे उम्मग्गसन्ना, अजीवेसु जीवसन्ना, जीवेसु अजीवसन्ना, असाहुसु साहुसन्ना, साहुसु असाहुसन्ना, अमुत्तेसु मुत्तसन्ना, मुत्तेसु अमुत्तसन्ना" [स्थानाङ्ग-१०/७३४] इत्येव
-- ગુણતીર્થ – અર્થ : પોતે અને બીજાએ માનેલા તત્ત્વોની સમાન રીતે શ્રદ્ધા કરવી... જેમકે – મુગ્ધજીવોને બધા જ ધર્મો સાચા છે” એવી બુદ્ધિ થવી; એ “અનાભિગ્રહિક મિથ્યાત્વ કહેવાય.
(૩) આભિનિવેશિક વિદુષો સ્વરસંવાદિમાવઢતશાસ્ત્રવધતાઈશ્રદ્ધીનઉનિશિવમ્ ' અર્થ : વિદ્વાનને પણ, પરમાત્માએ પ્રરૂપેલા શાસ્ત્રોથી જે પદાર્થોનો બાધ થતો હોય, એ પદાર્થોમાં પણ સ્વરસવાહી જે શ્રદ્ધા રહ્યા કરે; તેને “આભિનિવેશિક મિથ્યાત્વ કહેવાય... (સમ્યગ્વક્તા સમજાવવા પ્રયત્ન કરે, તો પણ વિતથ શ્રદ્ધા છુટે જ નહીં, એ હદે જે દઢ શ્રદ્ધા હોય, તેને “સ્વરસવાહી શ્રદ્ધા” કહેવાય.)
(૪) સાંશયિકઃ “મવર્વત્રનપ્રામાયસંશયપ્રયુક્તિઃ શાસ્ત્રાર્થસંશય: સાંચિમ્ ' અર્થ : “ભગવાનનું વચન પ્રામાણિક હશે કે નહીં એવા સંશયના કારણે શાસ્ત્રીય પદાર્થો અંગે જે સંશય રહ્યા કરે; તેને “સાંશયિક' મિથ્યાત્વ કહેવાય.... જેમકે “ભગવાનનું અમુક વચન પ્રામાણિક હશે કે નહીં ?' એવા બધા સંશયો સાંશયિક મિથ્યાત્વરૂપ સમજવા...
(૫) અનાભોગિક : “સાક્ષાત્ પરમ્પરા ૨ તાડપ્રતિપત્તિનામામામ્ ' અર્થ : સાક્ષાત્ કે પરંપરાએ તત્ત્વોની જાણકારી ન હોવી; એ “અનાભોગ” મિથ્યાત્વ કહેવાય... આ મિથ્યાત્વ એકેન્દ્રિયજીવોને અને તત્ત્વ-અતત્ત્વના અધ્યવસાયશૂન્ય મુગ્ધલોકોને હોય છે.
આ પ્રમાણેનાં પાંચ પ્રકારનાં મિથ્યાત્વમાં પણ (૧) જે એક અનાભોગિક મિથ્યાત્વ છે, એ “અવ્યક્તમિથ્યાત્વ' કહેવાય, અને (૨) એ સિવાયના બાકીના ચાર મિથ્યાત્વો વ્યક્તમિથ્યાત્વ' કહેવાય.
મિથ્યાત્વના ૧૦ પ્રકાર : સૂત્રાર્થઃ મિથ્યાત્વ ૧૦ પ્રકારનું બતાવેલું છે. તે આ પ્રમાણે – (૧) અધર્મમાં ધર્મબુદ્ધિ...
(૨) ધર્મમાં અધર્મબુદ્ધિ...
– છાયાસન્મિત્રમ્ – (6) दशविधं मिथ्यात्वं प्रज्ञप्तम्, तद्यथा – अधर्मे धर्मसंज्ञा १, धर्मे अधर्मसंज्ञा २, उन्मार्गे मार्गसंज्ञा
३ मार्गे उन्मार्गसंज्ञा ४, अजीवेषु जीवसंज्ञा ५, जीवेषु अजीवसंज्ञा ६, असाधुषु साधुसंज्ञा ७, साधुषु असाधुसंज्ञा ८, अमुक्तेषु मुक्तसंज्ञा ९, मुक्तेषु अमुक्तसंज्ञा ।
| SR No. | 022194 |
| Book Title | Gunsthan Kramaroh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhavyasundarvijay |
| Publisher | Jingun Aradhak Trust |
| Publication Year | 2015 |
| Total Pages | 240 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari & Book_Gujarati |
| File Size | 17 MB |