________________
૧૫૩
સર્વત્ર પ્રસરી ગઈ છે, જેનાથી સર્વ આપત્તિઓ નાશ પામે છે – એવા અષ્ટાપદ પર્વત ઉપર જો ગમે તે પ્રકારે મારું ગમન થાય-એમ ઉત્તમ હાથી સરખી ગતિવાળા ગૌતમસ્વામી જયાં વિચરતા હતા, તો તેમના મનના સંતોષ માટે અને તાપસીને પ્રતિબોધ કરવાના કારણે ભગવંતે ગૌતમને કહ્યું કે, “તું અષ્ટાપદ જા અને ત્યાં રહેલાં જિનબિંબોને વંદન કર.” એટલે સુપ્રશસ્ત લક્ષણવાળા, વિનયથી સર્વ અંગોને નમાવતા મુનિસિંહ ગૌતમ હર્ષ પામ્યા-તુષ્ટ થયા અને ભગવંતને નમસ્કાર કરી અષ્ટાપદ પર્વતની તળેટીએ પહોંચ્યા. આગળ પંદરસો તાપસોએ ભગવંતનું વચન સાંભળેલું, તે પ્રમાણે એક કૌડિન્ય તથા બીજા દિન અને ત્રીજા સેવાલીએ ત્રણ તાપમગુરુઓ હતા. દરેકને પાંચસો શિષ્યોનો પરિવાર હતો. તેઓ અષ્ટાપદ ઉપર ચડવા માટે ચાલ્યા,તેમા પ્રથમ કૌડિન્ય ગોત્રવાળા ૫૦૦ તાપસો ઉપવાસકરીપારણામાં સચિત્ત કંદ-મૂલ વગેરેનું ભોજન, બીજા દિન ગોત્રવાળા ૫૦૦-તાપસો છ૪ તપ કરીને સુકાઈ ગયેલા રસ-કસ વગરનાં અચિત્ત પાંદડાઓનું, ત્રીજા સેવાલી ગોત્રવાળા ૫૦૦ તાપસો અટ્ટમ તપ કરી પારણે પોતાની મેળે સુકાયેલી અચિત્ત સેવાલનું ભોજન કરતા હતા અને અનુક્રમે પહેલી, બીજી, ત્રીજી મેખલાએ પહોંચેલા હતા.તેઓએ હષ્ટ-પુષ્ટ-સુંદર શરીરવાળા ભગવંતગૌતમસ્વામીને દેખ્યા, એટલે વિચારવા લાગ્યા કે, “આવી ભારે કાયાવાળા આવા પર્વત ઉપર કેવી રીતે ચડી શકશે ? જંઘાચારણ-લબ્ધિવાળા ભગવાન ગૌતમસ્વામી કરોળિયાની લાળના પાતળા તાંતણાની નિશ્રા કરીને તે પંદરસો તાપસોના દેખતાં જ ક્ષણવારમાં ઉપર ચડી ગયા. એટલે તેઓ કહેવા લાગ્યા કે, “આ જાય, પેલા જાય- એમ તેઓ વિકસિત નેત્રોથી જોતા હતા, તેટલામાં સૂર્યના બિંબની જેમ ઉપર ચડી ગયા. આ જોઈને આશ્ચર્ય પામેલા મનવાળા તે ત્રણ પ્રકારના તાપસો તેમની પ્રશંસા કરવા લાગ્યા. ફરી તેમનાં દર્શનની અતિ ઉત્કંઠાવાળા ત્યાં રહેલા વિચારવા લાગ્યા કે, “તેઓ જયારે પાછા ઉતરશે, ત્યારે આપણે તેમના શિષ્યભાવને સ્વીકારીશું. ગૌતમસ્વામી તો તે પર્વતના શિખર ઉપર પ્રથમ ચક્રવર્તી ભરત મહારાજાએ ભુવનમાં અભુત વિભૂતિ-ભાજન સમાન કરાવેલ જિનભવન જોયું. આ જિનભવન કેવું છે?
ઉલ્લેધ અંગુલના માપ અનુસાર એક યોજન લાંબું, ત્રણ કોશ ઉંચું, બે ગાઉ વિસ્તીર્ણ, ગગનના અગ્રભાગ સુધીની ધ્વજા શ્રેણિવાળું, પંચવર્ણના રત્નસમૂહના ચમકતાં કિરણોથી યુક્ત-જાણે મોટું મેઘધનુષ હોય તેવુ, નિરંતર અંધકાર-સમૂહથી રહિત ચાર તોરણવાળા દ્વારયુક્ત, જેમાં યંત્રમય લોહના પુરુષ-પૂતળાથી પ્રતિહાર-ભૂમિભાગ રોકાએલો છે. નંદનવનનાં પુષ્પોના સૌરભ-સમૂહથી વ્યાપ્ત, ચોવીશે - દરેક તીર્થકર ભગવંતના પોતપોતાના શરીર-પ્રમાણ અને પરિવાર સહિત રત્નમય પીઠિકા ઉપર સ્થાપન કરેલ ઋષભાદિ જિનેશ્વરોનાં બિબોથી યુક્ત તથા પુષ્પગંગેરી, ચામર, ધૂપધાણું, મોરપિચ્છી વગેરે સેંકડો ઉપકરણોથી યુક્ત, જેનો મધ્યભાગ હર્ષપૂર્ણહૃદયવાળાલોકો વડે સદા શોભાયમાન છે. વળી જિનપ્રતિમાઓની પર્યાપાસના-સેવામાંતત્પર એવા ભરત મહારાજાના ૯૯ ભાઈઓના સ્તૂપો તથા ભરત મહારાજની પ્રતિમા સહિત, સમગ્રદેરાસરની ચારે બાજુ શોભાવાળા,કારણી કરી કંડારેલા, મોટા સ્તંભોથી યુક્ત, સુપ્રસન્નતાથી બેઠેલા મોટા સિંહોની આકૃતિ વગરેથી યુક્ત