________________
સંશોધકીય સંવેદન
શ્રી ચન્દ્ર પ્રભસ્વામિને નમઃ श्री प्रेम-भुवनभानु-विश्वकल्याण गुरुभ्यो नमः ।
મહનીયસૂરિપુરંદર કલિકાલસર્વજ્ઞ આચાર્ય ભગવંત શ્રી હરિભદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજના કૃતસાગરના મંથનથી પ્રગટેલ ૧૪૪૪ ગ્રન્થરત્નો પૈકી ૧ અમૂલ્ય ઝળહળતું રત્ન છે “વિંશિકા પ્રકરણ ૨૦ શ્લોક પ્રમાણ ૨૦ વિશિકામાં વહેંચાયેલ આ પ્રકરણરત્નમાં તેઓશ્રીએ “ગાગરમાં સાગર' ઉક્તિને જીવંત કરી છે. મહાકાય આગમગ્રન્થો કે વિશેષાવશ્યક મહાભાષ્ય જેવા આકર ગ્રન્થોને ધારણ કરવામાં અસમર્થ એવા મધ્યમબુધ્ધિવાળા જિજ્ઞાસુ અધ્યેતાવર્ગને આગમાદિ મહાશાસ્ત્રોમાં પ્રવેશ કરવાનો ઉત્સાહ જાગે એ આશયશ્રી સૂરિપુરંદરે પ્રસ્તુત પ્રકરણની રચના કરી છે.
પ્રસ્તુત પ્રકરણના અમુક વિષયો તો અધ્યેતાવર્ગ માટે પ્રાયઃ તદન અપરિચિત જેવા છે. જેમકે ૩જી કુલનીતિધર્મવિશિકાના વિષયો.
જ્યારે અમુક વિષયો અનેક આગમગ્રન્થોમાં પ્રસિદ્ધ છે, જેમ કે ૯મી, ૧૦મી, ૧૧મી, ૧૨મી, ૧૩મી, ૧૫મી, ૧૬મી, ૧૭મી, વિશિકાના વિષયો. અમુક વિષયો યોગગ્રન્થમાં વણાયેલ છે. જેમ કે ૪થી, પમી, ૬ઠ્ઠી વિશિંકાના વિષયો. સૂરિપુરંદરે આ જ પ્રકરણના શ્લોકો સ્વરચિત અન્ય ગ્રન્થોમાં અક્ષરશઃ લીધેલા છે. જેમ કે ૮મી વિશિકાનો ૧૭મો શ્લોક પંચાલકજી (૪૪૭) ગ્રન્થમાં અને ૧૮મો શ્લોક ઉપદેશપદ (શ્લોક ૩૫) માં, ૯મી વિશિકાનો રજો શ્લોક યોગશતક (શ્લોક-૧૫) અને પંચાલકજી (શ્લોક ૩/૫) માં; ૯મી વિંશિકાના ૮-૯-૧૦ શ્લોક પંચાલકજી (૧/૪૯-૫૭૫૧) માં; ૧૨મી વિશિકાનો ૧૦મો શ્લોક ઉપદેશપદ (શ્લોક-૮૫૭) અને પંચવસ્તુ (૧૦૦૧ શ્લોક) ગ્રન્થમાં સંભવતઃ આ શ્લોકો પોતાને પ્રાપ્ત થયેલ પૂર્વપ્રવાહ અન્તર્ગત હશે. તેઓશ્રીએ આ પ્રકરણના અમુક શ્લોકો પોતાના પૂર્વવર્તી ગ્રન્થોમાંથી પણ અક્ષરશઃ ઉદ્ધત કરેલ છે. જેમ કે ૬ઠ્ઠી વિશિકાનો
