________________
૧૫૪
ઉપદેશમાળા
जे
न हि दिवसा पक्खा, मासा वरिसा वि संगणिचंति । मूलउत्तरगुणा, अक्खलिया ते गणिज्जंति ।।४७९ ।। जो नवि दिणे दिणे संकलेइ, के अज अज्जियामि गुणा ? | अगुणेसु अ न हु खलिओ, कह सो करिज अप्पहियं ||४८०|| ઉદ્વિગ્ન રહે છે, તેમજ (સંઘપુરુષો આદિના ભયથી) ‘નિલુક્કો’=છુપાતો રહે છે; (કેમકે) પ્રગટ અને પ્રછન્ન (ગુપ્ત) સેંકડો દોષ સેવનારો હોય છે, (એટલા જ માટે એવો જીવ લોકને ‘ખરેખર ! આમનો ધર્મ એમના શાસ્ત્રકારોએ આવો જ બતાવ્યો લાગે છે !' એવી બુદ્ધિ કરાવી) લોકોને ધર્મ પર અવિશ્વાસ પેદા કરનારો બની ધિક્કારપાત્ર જિંદગીને જીવે છે. (માટે નિરતિચાર સંયમ પાળવું.)
(૪૭૯) (‘ભલે સાતિચાર પણ મારે લાંબો ચારિત્ર પર્યાય હોઈ ઇષ્ટસિદ્ધિ થશે' એમ નહિ માનવું, કેમકે) ‘તહિં’=ધર્મના વિચારમાં ને ઇષ્ટસિદ્ધિમાં જે દિવસો, પખવાડિયા, મહિના અને વરસો પણ (માત્ર સારી સંખ્યામાં પસાર થાય તેટલા માત્રથી તે) ગણતરીમાં નથી આવતાં, કિન્તુ અસ્ખલિત નિરતિચાર મૂળ-ઉત્તર ગુણો (ની આરાધના)વાળા પસાર થયા તે જ ગણતરીમાં આવે છે; (કેમકે એ જ ઇષ્ટસાધક છેઃ માત્ર ચિર દીક્ષિતતા નહિ, કિન્તુ નિરતિચારિતા ઈષ્ટની સાધક બને છે, ને તે અત્યંત અપ્રમાદિને હોય. કેમકે)
(૪૮૦) જે દિન પ્રતિદિન (ને ‘પણ’થી રાત્રિના ય) સંકલના કરતો નથી, (સમ્યગ્ બુદ્ધિથી તપાસી અંદાજ કાઢતો નથી) કે ‘આજે હું ક્યા ગુણ (જ્ઞાનાદિ) કમાયો ? અને ક્યાં દોષો (મિથ્યાત્વાદિ)માં સ્ખલિત પતિત ન થયો ? (ક્યાં અતિચારથી બચ્યો ?),’’ એ સ્વાત્મહિત શું સાધે ? (કેમકે એ સંકલના નહિ
ન
