________________
क्रन्दनं रुदनं प्रौच्चैः शोचनं परिदेवनम् । તાહ સુઝને વેતિ સિંચર્ચા વિહુ કુંવા:/૧૮રૂII-૭
અર્થ ઃ આજંદકરવું, ઉંચેથી રડવું.શોક કરવો, વિલાપ કરવો માથું | છાતી વગેરે પછાડવા-વાળ વગેરે ખેંચવા એ બધાને આર્તધ્યાનના ચિહ્ન તરીકે જ્ઞાનીઓએ જાણ્યા છે.
मोघं निंदनिजं कृत्यं, प्रशंसन् परसम्पदः । विस्मितः प्रार्थय नैताः प्रसक्तचैतदर्जने ॥१८४||-८
અર્થ : પોતાના વેપાર કલા વગેરે કર્તવ્યમાં કાંઇ ઉપજ ન થતા પોતાના કાર્યોની વ્યર્થ નિંદા કરતો અને અન્યોની સાંસારિક સમ્પત્તિની પ્રશંસા કરતો, ઐશ્વર્ય જોઇને વિસ્મિત થતો પરસમ્પત્તિને પ્રાર્થનો અને એને મેળવવામાં ખુંચેલો એ આર્તધ્યાનના બધાં કાર્યલિંગો છે. प्रमत्त श्चेन्द्रियार्थेषु गृद्धो धर्मपराङ्मुखः । जिनोक्त मपुरस्कुर्वन्-, नार्तध्याने प्रवर्तते ॥१८५||-९ અર્થ : પાંચ ઇન્દ્રિયોના વિષયોમાં પ્રમાદી, ભોગમાં
ધ્યાનાધિકાર-૧૬
૧૦૭