________________
ષોડશક પ્રકરણ - ૧ गुरुदोषारम्भितया लघ्वकरणयत्नतो निपुणधीभिः । सन्निन्दादेश्च तथा ज्ञायत एतन्नियोगेन ॥९॥
: विवरणम् : कः पुनर्विशेषो यदुपलम्भात् सदनुष्ठानासदनुष्ठानयोरिदमवधार्यतेऽपरिशुद्धमेतदिति? तदुपदर्शनार्थमाह-गुर्वित्यादि।
___ गुरून् दोषान्-प्रवचनोपघातकारिणः आरब्धं शीलमस्येतिगुरुदोषारम्भी तद्भावस्तया, लघुषु-सूक्ष्मेषु दोषेषु अकरणयत्नः- परिहारादरस्तस्माच्च निपुणधीभिःकुशलबुद्धिभिः, तथासतां-सत्पुरुषाणां साधुश्रावकप्रभृतीनांनिन्दादि-निन्दा-गर्हा-प्रद्वेषादिः तस्माच्च ज्ञायत एतद् अपरिशुद्धानुष्ठानं नियोगेन-अवश्यन्तया । यो हि गुरुदोषादिषु पवर्तते तस्यान्त:करणशुद्धेरभावादसदनुष्ठानमेतदिति निश्चीयते ॥ ९॥
: योगदीपिका : यथा बुधैरिदमशुद्धं ज्ञायते तथाऽऽह-गुर्वित्यादि ।
गुरून् दोषान् प्रवचनोपघातादीनारब्धं शीलं यस्य स तथा तत्तया । यो लघुषु-सूक्ष्मेषु दोषेषु-अकरणयत्नः परिहारादरस्तस्मान् निपुणधीभिः कुशलबुद्धिभिः तथा सताम् - सत्पुरुषाणां साधु-श्राद्धादीनां निन्दादेर्ग प्रद्वेषादेश्च ज्ञायते एतद् अपरिशुद्धानुष्ठानं नियोगेनअवश्यंतया। गुरुदोषारम्भादेरपरिशुद्धिकार्यत्वात् ॥ ९ ॥
आगमतत्त्वं ज्ञेयं तद्, दृष्टेष्टाविरुद्धवाक्यतया। उत्सर्गादिसमन्वितमलमैदम्पर्यशुद्धं च ॥१०॥
: विवरणम् : 'आगमतत्त्वं तु बुधः परीक्षत' इत्युक्तं, किं पुनस्तदित्याह-आगमेत्यादि ।
आगमतत्त्वं ज्ञेयं भवति तत् कथं ज्ञेयं ? - दृष्ट-प्रत्यक्षानुमानप्रमाणोपलब्धं इष्टम्* એ અશુદ્ધ ચારિત્રને જાણવાનાં લક્ષણોઃ
નાના નાના અને સૂક્ષ્મ દોષોના ત્યાગની કાળજી દેખાય અને (૨) જૈનશાસનની અપભ્રાજના - નિંદા થાય એવાં કાર્યો કરે, અર્થાતુ મોટા દોષો સેવે.
સાધુ - શ્રાવક વગેરેની નિંદા - ગ, દ્વેષ વગેરે કરે. મોટા દોષો સેવનારનું અંતઃકરણ શુદ્ધ ન હોવાથી તેમનું ચારિત્ર અશુદ્ધ છે. કુશળ બુદ્ધિવાળા બુધપુરુષો આ લક્ષણો ઉપરથી અશુદ્ધચારિત્રને સારી રીતે સમજી શકે
छ. ८. [૩] બુધ જીવો ઃ આ બુધ જીવો વિશિષ્ટ વિવેક સંપન્ન હોય છે. એ બુધ જીવો, આગમતત્ત્વને - આગમનાં રહસ્યને સારી રીતે તપાસે છે. કારણકે, ધર્મ-અધર્મની વ્યવસ્થામાં આગમ જ
