Page Text
________________
ધર્મબિંદુ પ્રકરણ ભાગ-૧ | અધ્યાય-૨| સૂત્ર-૧૫
૧૫૭ સૂત્રાર્થ :
ફળની પ્રરૂપણા કરે=સમ્યફ રીતે પાલન કરાયેલા આચારનું કેવું શ્રેષ્ઠ ફળ મળે છે તે શ્રોતાને બતાવે. ૧૫/૭૩ ટીકા :
अस्याचारस्य सम्यक्परिपालितस्य सतः ‘फलम्' इहैव तावदुपप्लवहासो भावैश्वर्यवृद्धिर्जनप्रियत्वं च परत्र च सुगतिजन्मोत्तमस्थानलाभः परम्परया निर्वाणावाप्तिश्चेति यत् कार्यं तस्य 'प्ररूपणा' प्रज्ञापना विधेयेति ।।१५/७३।।
ટીકાર્ય :
સ્થાવારW .. વિવેતિ | સમ્યફ રીતે પરિપાલિત એવા આ આચારનું ફળ પંચાચારના પાલનનું ફળ, ઉપપ્લવતો હાસ=ચિત્તમાં રાગાદિ ઉપદ્રવનો હાસ, ભાવઐશ્વર્યની વૃદ્ધિ ઉત્તમ ગુણસંપત્તિની વૃદ્ધિ, જનપ્રિયપણું અને પરલોકમાં સુગતિમાં જન્મ, ઉત્તમસ્થાનનો લાભ=સુગતિમાં પણ ઉત્તમસ્થાનોની પ્રાપ્તિ અને પરંપરાથી નિર્વાણની પ્રાપ્તિ છે એ પ્રકારે જે કાર્ય છે=પંચાચારપાલનનું કાર્ય છે તેની પ્રરૂપણા કરવી જોઈએ શ્રોતાને યથાર્થ બોધ કરાવવો જોઈએ.
તિ’ શબ્દ ટીકાની સમાપ્તિ અર્થે છે. ૧૫/૭યા ભાવાર્થ
યોગ્ય શ્રોતા જ્ઞાનાચારાદિ પરિપાલનના ઉપાયોને સેવવા માટે તત્પર થાય. ત્યારપછી પંચાચારમાં દઢ યત્ન ઉત્પન્ન કરાવવા અર્થે ઉપદેશક કહે કે જે જીવો પોતાની શક્તિ અનુસાર, પ્રમાદરહિત આ પાંચ આચારોનું પાલન કરે છે તેઓને આ ભવમાં તે પાંચ આચારોના પાલનથી ચિત્તમાં કષાયોના ક્લેશો અલ્પ થાય છે, કેમ કે જ્ઞાનાચારાદિના સેવનથી વાસિત થયેલી મતિ શાંત ભાવ તરફ વૃદ્ધિવાળી થાય છે.
વળી, આત્મામાં જે તત્ત્વ તરફ જવાને અનુકૂળ ગુણો હતા તે ગુણોની વૃદ્ધિ થાય છે; કેમ કે પાંચ આચારોના સેવનથી જીવ વીતરાગભાવને અનુકૂળ એવા ઉત્તમ ભાવોથી વાસિત થાય છે.
વળી, જેમ જેમ તે આચારના સેવનથી તે મહાત્માની ઉત્તમ પ્રકૃતિ થાય છે તેમ તેમ સર્વ પરિચિત લોકોમાં તે અધિક પ્રિય બને છે.
વળી, પાંચ આચારોના સેવનથી બંધાયેલું શ્રેષ્ઠ કોટિનું પુણ્ય તે મહાત્માને પરલોકમાં સુંદર ગતિમાં જન્મની પ્રાપ્તિનું કારણ બને છે. અને તે સુંદર ગતિમાં પણ ઉત્તમસ્થાનનો લાભ પ્રાપ્ત કરાવે છે. સુગતિની પ્રાપ્તિ અને ફરી ફરી પંચાચારનું પાલન કરીને તે મહાત્મા યોગની પ્રકર્ષની ભૂમિકાને પામીને નિર્વાણની પ્રાપ્તિ કરે છે ત્યારે સંસારનાં સર્વ દુઃખોનો અંત થાય છે, તેથી મુક્ત થયેલો જીવ પૂર્ણ સુખમય અવસ્થાને પ્રાપ્ત કરે છે. I૧૫/૭૩ાા
| SR No. | 022099 |
| Book Title | Dharmbindu Prakaran Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Pravin K Mota |
| Publisher | Gitarth Ganga |
| Publication Year | 2012 |
| Total Pages | 270 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari & Book_Gujarati |
| File Size | 19 MB |