________________
જs
વૈરાગ્યકલ્પલતા/બ્લોક-અપ
बुधैः समालोककलोकबीजा
धानावहत्वादुपबृंहितानि ।।४५।। શ્લોકાર્થ :
આથી જ=ધર્મ માત્રના પ્રણિધાનરૂપ ધર્મરાગ મોક્ષનું બીજ નથી પરંતુ પૂર્વમાં કહેલ સ્વરૂપવાળો સદ્ધર્મરાગ મોક્ષનું બીજ છે આથી જ, ભક્તિથી બાહ્ય ઉદાર જિનેન્દ્રયાત્રા-સ્નાત્રાદિ કર્મો બધો વડે ઉપબંહિત છે; કેમ કે સમાલોકક એવા લોકમાં બીજાધાનનું આવહપણું છે=બાહ્ય ઉદાર મહોત્સવોને સમ્યમ્ રીતે જેનારા લોકોમાં બીજધાનને કરનાર છે. II૪પIL ભાવાર્થબાહ્ય ઉદાર મહોત્સવોને સખ્ય રીતે જોનારા લોકમાં બીજાધાન કરનાર હોવાથી ભક્તિથી બાહ્ય ઉદાર જિનેન્દ્રયાત્રા-૨નાત્ર મહોત્સવ બુધો વડે ઉપઍહિત :
શ્લોક-૪૪માં કહ્યું કે મારે ધર્મ કરવો છે એવો અભિલાષ થાય તે માત્ર મોક્ષનું બીજ નથી પરંતુ ઉત્તમ આચારોને જોઈને તેવા ઉત્તમ આચારો સેવવાની ઇચ્છારૂપ સદ્ધર્મરાગ મોક્ષનું બીજ છે, આથી જ તત્ત્વના જાણનારા એવા બુધ પુરુષો વિવેકવાળી ભગવાનની યાત્રા-સ્નાત્રાદિ ક્રિયાઓને ઉપઍહિત કરે છે અર્થાત્ શ્રાવકો આગળ તે કૃત્યની પ્રશંસા કરે છે અને કહે છે કે મનુષ્યજન્મનો આ જ સાર છે કે અતિવૈભવપૂર્વક ભગવાનની યાત્રાઓ કરવી, સ્નાત્ર મહોત્સવ કરવા. ફક્ત તે કૃત્યો અન્ય કોઈ આશંસાથી કરવાં જોઈએ નહીં. પરંતુ વીતરાગ પ્રત્યેની ભક્તિથી કરવાં જોઈએ અને વીતરાગ પ્રત્યે ભક્તિથી આવાં ઉદાર વૈભવવાળાં કૃત્યો કેમ કરવાં જોઈએ તેમાં યુક્તિ આપે છે કે જેઓ કંઈક ભદ્રકપ્રકૃતિવાળા છે તેઓ સમ્યફ આલોકક છે=સમ્યગૂ જોનારા છે, અને તેવા સમ્યગું જોનારા લોકોને આ ઉદાર કૃત્યથી ભગવાન પ્રત્યે બહુમાન થાય છે જેથી તેઓમાં બીજાધાન થાય છે, માટે કોઈને ભગવાન પ્રત્યે ભક્તિ થઈ હોય તેઓએ પણ અન્ય જીવોને બીજાધાન થાય તેવા શુભ આશયથી ઉદાર એવાં સ્નાત્રદિ કૃત્યો કરવા જોઈએ. આપણા