________________
૪૨
વૈરાગ્યકલ્પલતા/બ્લોક-૪૪-૪૫ શ્લોક :
दृष्ट्वा सदाचारपरान् जनान् या, शुद्धप्रशंसान्विततच्चिकीर्षा ।
सद्धर्मरागः स हि मोक्षबीजं, - ન થર્મમાત્રાધાનરૂપઃ ૪૪ શ્લોકાર્ધ :
સદાચાર પર એવા સદાચારમાં તત્પર એવા, લોકોને જોઈને, જે શુદ્ધપ્રશંસા અન્વિત તચિકીર્ષા=અંતરંગ હેચાની બહુમાનની પરિણતિપૂર્વક પ્રશંસાથી સહિત સદાચારને સેવવાની ઈચ્છા, સદ્ધર્મનો સંગ છે, તે જ મોક્ષનું બીજ છે, ધર્મ માત્ર પ્રણિધાનરૂપ નહીં ઘર્મ માત્ર કરવાના સંકલ્પરૂપ ધર્મરાગ મોક્ષનું બીજ નથી. II૪૪TI ભાવાર્થઅંતરંગ હૈયાની બહુમાનની પરિણતિપૂર્વક પ્રશંસાથી સહિત સદાચારને સેવવાની ઇચ્છા સદ્ધર્મરાગ:
શાસ્ત્રોક્ત ઉચિત વિધિપૂર્વક સદાચારમાં તત્પર લોકોને જોઈને જે લોકોને તે સદાચારો પ્રત્યે અંતરંગ અત્યંત બહુમાનભાવ પેદા થાય છે અને તેના કારણે આ લોકો જ ધન્ય છે, આમનો જ જન્મ સફલ છે, એ પ્રકારની પ્રશંસા કરવાનું મન થાય છે અને તે પ્રશંસાથી સહિત તે સદાચારોને સેવવાની તીવ્ર ઇચ્છા તે સધર્મનો રાગ છે અને તે જ મોક્ષનું બીજ છે. પરંતુ સંસારનાં દુઃખોથી ભય પામીને આ લોકના કે પરલોકના હિતના ઉપાયરૂપે ધર્મ માત્રના પ્રણિધાનરૂપ અર્થાતુ ધર્મ માત્ર કરવાની ઇચ્છારૂપ જે ધર્મરાગ છે તે મોક્ષનું બીજ નથી. ઇજા શ્લોક :
बाह्यान्युदाराणि जिनेन्द्रयात्रास्नानादिकर्माण्यत एव भक्त्या ।