________________
૧૨૮
વૈરાગ્યકલ્પલતા/શ્લોક-૧૧૯, ૧૨૦થી ૧૨૪ શ્લોકાર્ચ -
ચારિત્રધર્મરાજાનો પ્રતાપભાનુ પ્રબળપણાને પામે છે અને પ્રત્યચિંચક્રના આક્રમણથીચાત્રિધર્મરાજાની ભૂમિને ગ્રહણ કરવાના આર્થી એવા શત્રુના સૈન્ય ઉપર કરાયેલા ચારિત્રધર્મરાજાના આક્રમણથી ઉદિત થયેલો તેનો યશ દિચક્રને=બધી દિશાઓને વ્યાપ્ત થાય છે. II૧૧૯II ભાવાર્થ :સમાધિમંત્રના પાઠથી ચારિત્રધર્મરાજાનો પ્રતાપભાનુ પ્રબળ, ચારિત્રધર્મરાજાના આક્રમણથી ઉદિત થયેલા ચશથી દિક્રચક્ર વ્યાપ્ત :
પૂર્વમાં કહ્યું એ પ્રમાણે સદ્ધોધમંત્રીના વચન અનુસાર ચારિત્રધર્મના સામ્રાજ્યમાં વર્તનારા જીવો સમાધિમંત્રનો પાઠ કરે છે, તેથી શત્રુની સેનાની શક્તિ પ્રક્ષણ થાય છે અને તેના કારણે ચારિત્રધર્મરાજાનો પ્રતાપભાનુ પ્રબળ બને છે અર્થાત્ તે મંત્રજાપ કરનારા જીવોના ચિત્તમાં ચારિત્રનો પરિણામ અતિપ્રબળ બને છે અને તે ચૉરિત્રધર્મની ભૂમિને ગ્રહણ કરવાના અર્થી એવા પરચક્રરૂપ મોહ ઉપર ચારિત્રસેનાએ આક્રમણ કરીને તેઓને શક્તિહીન કર્યા તેનાથી ઉત્થિત થયેલો એવો ચારિત્રધર્મનો યશ બધી દિશાઓમાં વ્યાપ્ત બને છે. આથી જે મહાત્માઓ સધ્ધોધમંત્રીના વચન અનુસાર સદા ઉચિત ઉપાયો સેવે છે તેઓ ચારિત્રની ભૂમિને ગ્રહણ કરવાના પ્રત્યાર્થી એવા મોહના ઉપર આક્રમણ કરીને તે મોહને શક્તિ વગરનો કરે છે, તેથી તે મહાત્માઓના ચિત્તમાં ચારિત્રનું સામ્રાજ્ય અતિશયિત બને છે, તેથી તે ચારિત્રનો યશ સર્વદિશાઓમાં વ્યાપેલો થાય છે, આથી તે મહાત્માઓમાં વર્તતું ચારિત્ર જોઈને દેવો, ઇન્દ્રો વગેરે પણ તેમનાં ગુણગાન કરે છે. ૧૧લા અવતરણિકા -
પૂર્વમાં કહ્યું કે સબોધમંત્રીની સલાહથી ચારિત્રધર્મરાજાના દેશમાં થતા ઉપદ્રવના નિવારણ માટે ત્યાંના વાસી લોકોએ સમાધિમંત્રનો જાપ કર્યો અને તેનાથી ચારિત્રધર્મરાજાનો પ્રતાપભાનુ પ્રબળ બને છે અને તેનો યશ બધી દિશાઓમાં વ્યાપ્ત થાય છે. અને તેના કારણે ચારિત્રધર્મરાજાનું લોકોમાં યશોગાન કઈ રીતે થાય તે શ્લોક-૧૨૪ સુધી બતાવે છે –