________________
चरमपरिवर्तविंशिका चतुर्थी
27 તેની બાળ ચેષ્ટાઓ (હેયમાં ઉપાદેય બુદ્ધિ વગેરે..) કરવાનો કાળ. યૌવનકાળ એ સમજણનો કાળ છે. પ્રવૃત્તિનો થનગનાટ પણ એ કાળે જ હોય છે. માટે ચરમાવર્તને ધર્મયૌવનકાળ કહો.
एयम्मि धम्मराग जायइ भव्वस्स तस्सभावाओ । इत्तो य कीरमाणो होइ इमो हंत सुठु त्ति ॥ २० ॥ एतस्मिन्धर्मरागो जायते भव्यस्य तत्स्वभावात् ।
इतश्च क्रियमाणो भवत्ययं हन्त सुष्ठु इति ॥ २० ॥ ચરમાવર્તમાં ભવ્યને તેના સ્વભાવથી જ ધર્મરાગ થાય છે. અહીંથી કરાતો. ધર્મ સારો-શુદ્ધ થાય છે. ચરમાવર્નમાં અપાયેલ ધર્મરૂપ ઔષધ ગુણાધાયક થાય છે, પણ અચરમાવર્તમાં અપાયેલ નથી થતું. જેમાં તાવને મટાડનાર ઔષધ નવીન જ્વરમાં અપાય તો તે ઔષધ કંઈ પણ ગુણ કરતું નથી ઉલટું દોષોને પ્રગટ કરે છે અને જીર્ણ જ્વર વખતે અપાયેલ તે ઔષધ પોતાનું કાર્ય કરી શકે છે. ઔષધનો અભિનવ વર વખતે અકાલ છે, તેમ આગમવચનરૂપ ઔષધનો અચરમાવર્ત અકાલ છે. અચરમાવર્તામાં આગમવચન સમ્યગ રીતે પરિણામ પામતું નથી.
इति चरमपरिवर्तविंशिका चतुर्थी ॥ ४ ॥
१ अ ग ज भुगुत्ति
