________________
112
आलोचनाविंशिका पञ्चदशी चरणपरिणामधर्मे दुश्चरितमधृतिं दृढं करोति । कथमपि प्रमादावर्तितं यावन्नालोचितं गुरोः ॥ १७ ॥
ચારિત્રધર્મમાં કોઈ પણ રીતે પ્રમાદથી કે આકુટ્ટીથી આચરેલું કંઈ પણ દુશ્ચરિતા એ જ્યાં સુધી ગુરુ પાસે આલોચવામાં ન આવે – પ્રગટ કરવામાં ન આવે ત્યાં સુધી ચારિત્રના પરિણામમાં અધૃતિને (અસ્વૈર્યને) દઢ કરે છે. (ટી.) એ અનાલોચિતા પાપથી પાપના ગુણાકાર ચાલે છે.
जं जाहे आवज्जइ दुच्चरियं तं तहेव जत्तेणं ।
आलोएयव्वं खलु सम्मं साइयारमरणभया ॥ १८ ॥ यद्यथाऽऽपद्यते दुश्चरितं तत्तथैव यत्नेन ।
आलोचयितव्यं खलु सम्यक् सातिचारमरणभयात् ॥ १८ ॥
તેથી સાતિચાર મરણ ન થઈ જાય એ માટે જે કંઈ દુશ્ચરિત જે રીતે થઈ જાય તે જ રીતે સ્પષ્ટપણે (તેજ સમયે) પ્રયત્નપૂર્વક આલોચવું જોઈએ. સાતિચાર મરણના કટુ વિપાકો સામે રાખીને.
एवमवि य पक्खाई जायइ आलोयणाओ विसओ त्ति । गुरुकज्जाणालोयणभावाणाभोगओ चेव ॥ १९ ॥ एवमपि च पक्षादौ जायत आलोचनाया विषय इति । गुरुकार्यानालोचनाद् भावानाभोगतश्चैव ॥ १९ ॥ जं जारिसेण भावेण सेवियं किं पि इत्थ दुच्चरियं । तं तत्तो अहिगेणं संवेगेणं तहाऽऽलोए ॥ २० ॥ यद्यादृशेन भावेन सेवितं किमप्यत्र दुश्चरितम् । तत्ततोधिकेन संवेगेन तथाऽऽलोचयेत् ॥ २० ॥ દુશ્ચરિત થઈ જાય કે તરત જ આલોચના કરવી. કોઈ મોટું કાર્ય આવી પડે ત્યારે અથવા અનાભોગના કારણે (વિસ્મૃતિથી) આલોચના કરવી રહી જાય તો પણ પબિએ આલોચના કરી અવશ્ય શુદ્ધ થવું જોઈએ.
અથવા નિત્ય આલોચના કરતાં હોય તો પણ જે કાંઈ પણ દુશ્ચરિત જેવા ભાવથી સેવાયું હોય, તે તેનાથી અધિક સંવેગથી આલોચવું જોઈએ.
॥ इत्यालोचनाविंशिका पञ्चदशी ॥
१ क घ आलोयव्वं