________________
બૃહક્ષેત્રસમાસની મૂળગાથા અને શબ્દાર્થ
४०७ પલિઓવમઠિયા, સુરગણપરિવરિયા દેવીયા ! એએસુ દારનામા, વસંતિ દેવા મહઢિયા / ૧૯
આ વારોમાં પલ્યોપમના આયુષ્યવાળા, દેવોના સમૂહથી પરિવરાયેલા, દેવીવાળા, દ્વારના નામવાળા, મહદ્ધિક દેવો વસે છે. (૧૯)
કુઠ્ઠ-દુવારપમાણે, અઢારસોયણાઈ પરિહીએ ! સોહિય ચઉહિ વિભત્તે, ઈસમો દારતર હોઈ || ૨૦ ||
બારસાખ અને દ્વારોનું પ્રમાણ ૧૮ યોજન પરિધિમાંથી બાદ કરીને ચારથી ભાગે છતે દ્વારોનું આ અંતર છે. (૨૦)
અઉણાસીઈ સહસ્સા, બાવન્ના અદ્ધજોયણું ચૂર્ણ | દારસ્સ ય દારસ્સ ય, અંતરમેયં વિણિદિઠું . ૨૧ |
ન્યૂન ૭૯,૦પર ૧/ર યોજન - દ્વારનું અને દ્વારનું આ અંતર કહ્યું છે. (૨૧)
વાસહરપરિચ્છિન્ના, પુવાવરલવણસાગર ફિડિયા વાસા સત્ત ઉ ઇણમો, વાસહરા છચ્ચ બોધવા || રર ..
વર્ષધરપર્વતોથી વહેંચાયેલા, પૂર્વ-પશ્ચિમમાં લવણસમુદ્રને સ્પર્શેલા, આ સાત ક્ષેત્રો અને છ વર્ષધર પર્વતો જાણવા. (રર)
ભરતું હેમવયં તિ ય, હરિયાસ તિ ય મહાવિદેહં તિ ! રમ્પયં હેરણવયં, એરાવયં ચેવ વાસાઈ || ૨૩ | "
ભરત, હિમવંત, હરિવર્ષ, મહાવિદેહ, રમ્યક, હિરણ્યવંત અને ઐરવત-આ ક્ષેત્રો છે. (૨૩). હિમવંત-મહાહિમવંત, પવયા નિસઢનીલવંતા ય |
પ્પી સિહરી એએ, વાતહરગિરી મુર્ણયવ્વા // ૨૪ ||
લઘુહિમવંત, મહાહિમવંત પર્વત, નિષધ, નીલવંત, રુકમી, શિખરી - આ વર્ષધર પર્વતો જાણવા. (૨૪)
વેઢનગવરેણં, પુવાવરલવણસાગરગએણે ! ભરતું દુહા વિહાં, દાહિણભરહદ્ધમિયર ચ ર૫ /
- આ વર્ષ
પુવા
ભરડામ
