________________
પ્રતિષ્ઠાવિધિ ષોડશક-૮
निष्पन्नस्यैवं खलु जिनबिम्बस्योदिता प्रतिष्ठाशु । दशदिवसाभ्यन्तरतः सा च त्रिविधा समासेन ॥१॥ - પ્રતિષ્ઠા કેવી રીતે થાય?
આ પ્રમાણે તૈયાર થયેલ જિનપ્રતિમાની પ્રતિષ્ઠા શીધ્ર દશ દિવસમાં કરવી તેના સંક્ષેપથી ત્રણ પ્રકાર છે....૧ व्यक्त्याख्या खल्वेषका क्षेत्राख्या चापरा महाख्या च । यस्तीर्थकृद्यदा किल तस्य तदाद्येति समयविदः ॥२॥ ऋषभाद्यानां तु तथा सर्वेषामेव मध्यमा ज्ञेया । सप्तत्यधिकशतस्य तु चरमेह महाप्रतिष्ठेति ॥ ३ ॥
ત્રણ પ્રકાર કયા તે કહે છે - (૧) વ્યજ્યાખ્યા, (૨) ક્ષેત્રાખ્યા, (૩) મહાખ્યા.
(૧) વ્યજ્યાખ્યા : (નામ):- વર્તમાન તીર્થાધિપતિની તે સમયે કરેલી પ્રતિષ્ઠા તે વ્યજ્યાખ્યા. દા.ત. જીવંતસ્વામી મહાવીરસ્વામી) સીમંધરસ્વામી વિગેરે એમ સિદ્ધાંતને જાણનારા કહે છે.
(૨) ક્ષેત્રાખ્યા :- ભરત, ઐરાવતક્ષેત્રની અપેક્ષાએ શ્રી ઋષભાદિ જિનની પ્રતિષ્ઠા તે ક્ષેત્રાખ્યા.
(૩) મહાખ્યા :- મહાવિદેહ, ભરત, ઐરાવતક્ષેત્રની અપેક્ષાએ ૧૭) જિનની પ્રતિષ્ઠા તે મહાખ્યા...
૨૩ भवति खलु प्रतिष्ठा निज भावस्यैव देवतोद्देशात् । स्वात्मन्येवपरं यत्स्थापनमिह वचननीत्योच्चैः ॥४॥
બાહ્યજિન પ્રતિમામાં આગમમાં કહેલ વિધિ પ્રમાણે પ્રતિષ્ઠા ૪૪) (ધર્મનું અંજન કર્મનું મંજનો
