________________
તે સ્વરૂપશુદ્ધ પ્રવૃત્તિ. નવકાર ગણતાં અર્થની ચિંતવના સાથેની જે પ્રવૃત્તિ કરે તે અનુબંધશુદ્ધ પ્રવૃત્તિ કહેવાય. કારણ કે શુભ ક્રિયામાં મન લાગે તે ક્રિયા અનુબંધ શુદ્ધ કહેવાય.
નવકાર ગણતાં મલીન આશય સ્ત્રી આદિની ઇચ્છા કરવી, દુશ્મન આદિનું બુરું ચિંતવવું, વળી તામસ અને રાજસ ચિત્તથી પ્રેરાઈને નવકાર આદિ ગણવું તે હેતુઅશુદ્ધ પ્રવૃત્તિ. ૧. તામસ - કોઈનું ખૂન કરવું. ૨. રાજસ:- સ્ત્રી આદિનું સુખ ઇચ્છવું. ૩. સાત્ત્વિક :- ચિત્તથી હેતુ શુદ્ધ ક્રિયા થાય છે. (મલીન આશય વિનાની ક્રિયા) કાયા અને વચનથી સ્વરૂપ પ્રવૃત્તિ થાય અને મનથી અનુબંધ પ્રવૃત્તિ થાય. અશકય (ફળ પ્રાપ્ત વિનાની) પ્રવૃત્તિ તે રેતીમાંથી તેલ કાઢવું, બાવળ પાસેથી કેરી કે આંબા પાસેથી અકાળે કેરીની ઇચ્છા, વાછરડા વિનાની ગાયમાંથી દૂધ કાઢવું. અકાળ પ્રવૃત્તિ :- સમયનું કામ સમયે ન કરવું તે. સમય પ્રાપ્ત થયે ગોચરીએ ન જવું, સવારનું પ્રતિક્રમણ સાંજે કરવું, સાંજનું સવારે - કરવું.૮ विजजयस्त्रिविधः खलु विज्ञेयो हीनमध्यमोत्कृष्टः। मार्ग इह कण्टकज्वरमोहजयसमः प्रवृत्तिफलः ॥९॥
વિદનજય-તે ત્રણ પ્રકારે છે. ૧. જઘન્ય, ૨. મધ્યમ, ૩. ઉત્કૃષ્ટ ૧. જઘન્યવિન - કાંટાસમાન શીતોષ્ણાદિ પરિષહનો જય
કરવો તે, દુઃખ જલ્દી જાય. ૨.મધ્યમવિનઃ- જ્વર સમાન, શરીરમાં વ્યાધિ જવામાં વિલંબ થાય, વૈદ્ય ઔષધ આદિથી દૂર કરવું, સમતા રાખી
ધર્મ પ્રવૃત્તિ કરવી તે મધ્યમ. ૩.ઉત્કૃષ્ટવિઘ્ન- દિમોહ દિશાનો ભ્રમ, ઉધે રસ્તે જવું.
૧૬)
( ધર્મનું અંજન કર્મનું મંજન
