________________
૧૮
અર્થ-તે બકુશ ચારિત્ર ઉપકરણ અને શરીરના ભેદથી
બે પ્રકારે છે. વળી તે બન્ને પ્રકારના પાંચ પાંચ પ્રકાર ' છે આગ-અનાગ-સંવૃત્ત-અસંવૃત્ત અને યથાસૂક્ષ્મ. વિશેષાર્થ –તે બકુશ નિગ્રન્થ શરીર અને ઉપકરણ એ
બે પ્રકારે છે. વળી તે બન્ને પ્રકારના પાંચ પાંચ ભેદ છે ૧ આગબકુશ, ૨ અનાગબકુશ ૩ અસંવૃત્તબકુશ ૪ સંવૃત્ત બકુશ ૫ યથાસુમબકુશ.
વસ્ત્ર, પાત્ર, દંડ વિગેરે સાધુપણાને નિર્વાહ કરનારી ઉપધિઓને પણ જે વિભૂષારૂપે કરી મુકે તે ઉપકરણબકુશ. એટલે ઉપકરણથી કરાતુ મલિન ચારિત્ર તે ઉપકરણ બકુશ ચારિત્ર છે.
હાથ-પગ-નખ-ભૂખ-વાળ વિગેરે અવયવોને ધવા સાફસુફ કરવા અને તેને ભાવવા નિરંતર . પ્રયત્ન કરનાર તે શરીર બકુશનિન્જ જાણે. એટલે
જે શરીર દ્વારા નિર્મલચારિત્રને મલિન કરે તે શરીર બકુશનિગ્રન્થ જાણુ.
સાધુઓને આ અકૃત્ય છે એમ જાણ્યા છતાં જે કરે તે આગબકુશ. સાધુઓને આ અકૃત્ય છે -એમ ખ્યાલ ન હોય અને સહેજે દોષ લાગી જાય તે
અનાગબકુશ. જે ચારિત્રીના મૂળગુણ અને ઉત્તરગુણમાં લાગેલા દેશે લોકમાં પ્રસિધન હોય તે સંવૃત્તબકુશ. અને જે ચારિત્રીના દોષે લોકમાં પ્રસિદ્ધ હોય તે અસંવૃત્તબકુશ. આંખ મૂખ નાક વિગેરેના મેલને સાફકરનાર તે સૂક્ષ્મબકુશ જાણો.