________________
૧૭
અર્થ-અકુસ, શખલ, કર્યુંર એ એકા વાચી છે. અતિચારરૂપી કાદવનાં ભાવથી તે અકુશ નિગ્રન્થ કહેવાય છે. વિશેષા –અત્યારસુધી નિન્થના પાંચભેદો પૈકી પ્રથમ ભેદ પુલાકનિન્થનું વર્ણન કર્યું. હવે નિન્થના ભેદપૈકી બીજોભેદ અકુશ તેનુ સ્વરૂપ અને ભેદદ્વારા સ્પષ્ટીકરણ કરે છે.
અંકુશ સમલ કર વિગેરે શબ્દો એકા વાચી છે અને તે શબ્દોના અર્થ મેલું ગંદું એવા થાય છે. શુદ્ધમાં શુદ્ધ વસ્તુ પણ જેમ મેલથી મેલી અને છે. તેવી રીતે જે ચારિત્ર અતિચારરૂપી દોષથી મલિન અને તે અકુશ કહેવાય છે. ચારિત્રીના ચારિત્રપાષણમાટે જિનેશ્વર ભગવાનાએ કલ્પ્ય ફરમાવેલા ઉપકરણા પણ જે વિભૂષા નિમિતે અનાવી મુકે. જે જ્ઞાન અને તપ કર્યંની નિર્જરાના હેતુભૂત છે છતાં તેના ઉપયાગ પેાતાના યશ વધારવામાં કરી મુકે તે ખકુશ. આરીતે અનેક અતિચારાથી પોતાનું ચારિત્ર મલિન કરે તે અકુશ નિગ્રન્થ છે,
અકુશના ભેદે પભે उवगरणशरीरेसु स दुहा दुविहो वि होई पंचविहो आभोगअणाभोगे अस्संवुडबुडे सुहुमे ॥ १३ ॥ સંસ્કૃત અનુવાદ.
उपकरण - शरीरायोः स द्वेधा, द्विविधोऽपि भवति पञ्चविधः आभोगानाभोगयोः असंवृतावृतयोः सूक्ष्मे ॥ १३ ॥